İrlanda'da Müzakere Süreci ve Silah Bırakma

Eğitimde Ortak Çözüm Derneği ile Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün (DİSA) Diyarbakır'da düzenlediği Silah Bırakmada Taraflar: İrlanda Deneyimi Konferansı'nda eski İrlanda Cumhuriyet Ordusu (İRA) gerillası ve şimdiki Sinn Fein milletvekili Conor Terence Murphy konuşmacı olarak katıldı.

Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş'ın moderasyonunu yaptığı oturumda Murphy Kuzey İrlanda'daki müzakere sürecini anlattı.

Beştaş: PKK'nin çekilmesi çözüm için yeterli değil

"Kürt özgürlük hareketi silahlı mücadele yürüttüğü halde 1993'ten bu yana çok defa barış ve çözüme hazır olduğunu ifade etti. Bunu gerek Abdullah Öcalan, gerekse KCK dile getirdi. Öcalan'ın Newroz'da başlattığı süreç 8 Mayıs'ta silahlı gerillaların çekilmesiyle devam edecek. PKK, KCK ve BDP bu müzakere sürecine destek veriyor.

"Ancak şunu unutmamak gerekiyor bu savaşı silahlı güçler başlatmadı. Sınırdışına çekilmeyle de ne barış gelir ne de Kürt Sorunu çözülür. Bunların çözümü için ciddi adımlar atılması gerekiyor. Demokrasi olamadan gerçek bir barış mümkün değil."

Murphy: İrlanda'da barş süreci hala sürüyor

“Bir zamanlar birine İRA'nın tarihini sormuşlar. Demiş ki Britanya bu adayı 800 yıl önce işgal etti. O zamandan beri başımız belada.

“Ülkemde çatışmanın gerçekliği İrlanda'nın bütün toplumları üstünde etki yaptı, hatta Britanya'da da. Biz İrlandalılar Britanya'ya karşı bu hareketi yüzlerce yıl sürdürdük. Bu çoğu zaman da silahlı biçimde gerçekleşti.

“Nesillerdir süren çatışma aslında çıkmaza girmişti. İki taraf da ne kazanabiliyordu ne de kaybediyordu. Siyasi bir sürece ihtiyaç vardı.

“Britanya burada askeri anlaşma yapmak zorunda olduğunu kabul etmişti. Sahici bir barış süreci gerçek bir barış getirebilir ama beraberinde amaçlar oluşturması lazım. Askeri mücadelenin getirmediği sonuçları barış getiremez. Biz bunu baştan beri anlattık.

“Britanya ise sadece barış istiyordu. Bu yüzden süreç defalarca aksadı, başa döndü, geriledi ve yeniden başladı.

"1994'te ateşkes yapıldı. Britanya ateşkese bağlı kalmak istiyordu ancak Londra'daki bombalama olayı geldi. Sonra Tony Blair 1998'de seçilince İRA ateşles ilan etti.

“Müzakerelerde birliği savunan İrlanda hükümeti, Britanya hükümetinin yanı sıra uluslararası destek de vardı.1998'deki anlaşma bizim isteyeceğimiz bir anlaşma değildi. Biz de masada zorlayarak meselelerimiz için bu anlaşmayı kullandık.

“Sonunda İRA tartışılmaya başlandı. Sahiden barış istiyorsak demokratik çözüm gelecekse silahlı gruba gerek var mıydı? Bazı gruplar İRA'yı yıpratmak istiyordu, biz de konuyu zamana yayarak tartıştık. Silah sorununu sadece İRA konuşur dedik.

“İRA'nın sahneden çekilmesi yedi sekiz  yıl sürgü. Belfast'ta bir hükümet kuruldu. Britanya hükümetindeki yetkilerin bir ksımı aktarıldı.

“Uzun bir süreçti. Ben hala İrlanda Cumhuriyetçisi olmaya devam ediyorum. Bir İRA üyesiyken savunduğum gibi savunuyorum onu. Ülkemin bir gün özgür bir ülke olacağına inanıyorum. Adımımızı atarken bunu unutmaak gerekiyor. Bu yüzden barış süreci hala devam ediyor.”

Murphy kimdir?

Conor Terence Murphy 1998 yılından itibaren Kuzey İrlanda ve İngiliz Parlamentosuna seçilmiş bir Sinn Fein milletvekilidir. 1981'de siyasal kimlikleri için açlık grevlerine başlayan İRA (İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu) tutsakları için düzenlenen etkinlikler sırasında “örgüt üyeliği” iddiası ile tutuklandı ve beş yıla mahkum oldu.

Partisinin İngiltere hükümeti ile yürüttüğü silahsız çözüm görüşmeleri sürecinde parti yöneticiliği ve 2007-2011 yılları arasında Kuzey İrlanda Hükümeti bünyesinde Bölgesel Kalkınma Bakanı olarak görev yaptı.

Filistin ve Sri Lanka’daki direniş hareketleri ile dayanışma çerçevesinde bu ülkelere giden Murphy son olarak 2013 yılı Newroz kutlamaları vesilesi ile İngiliz Parlamentosu bünyesinde ilk kez adil ve sürdürülebilir bir barış çabasının desteklendiği bir resepsiyon verdi. 

Etkinlik Eğitimde Anadilin Uygulanabilirliği Atölyesi ile devam edecek. (EA)