İstanbul’da Basılan Cumhuriyet Dönemi Kadın Dergileri

"İstanbul'da Basılan 'Cumhuriyet Dönemi' Kadın Dergileri" panelinde Aslı Davas Latin "harflerine geçiş sonrası "kadın dergileri bibliyografyası", Fatma Karabıyık Barabarosoğlu "Şadırvan", Seda Kaya Güler "Kadınca" ve Beyhan Demir "Pazartesi" dergileri üzerine konuştu.

Panel moderatörü  Necla Akgökçe de Amargi ve Feminist Politika ile yedi yıldır yayımlanan Petrol-İş Kadın dergilerinden söz etti.

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ile Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı'nın İstanbul Kadın-Kadın İstanbul Projesi kapsamında düzenlenen panel Cumartesi günü Kadın Eserleri Kütüphanesi'nde yapıldı.

81 yılda 196 dergi

Aslı Davaz, 1928'de Latin harflerine geçilmesinden sonra 196 kadın konulu derginin çıktığını söyledi. Esma Deniz'in kurduğu Hemşireler dergisi 46 yıl, Kadın gazetesi ise Kadın gazetesi ise 32 yıl yayımlanmış.

Davaz'ın bibliyografyasına göre, 196 derginin 84'ün yayıncılık şirketleri, 14'ünü kadın dernekleri, dokuzunu kadın grupları, dördünü mesleki kadın dernekleri, üçünü siyasi partilerin kadın kolları, ikisini hayır kurumları, ikisini üniversitelerin kadın araştırma birimleri çıkarmış, ya da çıkarıyor.

Kadınca dergisi

Bugün yayınlanmayan Kadınca dergisi, 1 Aralık 1978 yılında yayın hayatına başlıyor ve seksenli yıllarda bir çok kadının feminizmle tanışmasına neden oluyor. Kadınca Dergisi'nin 81 yılında Duygu Asena'nın Genel Yayın Yönetmeni olmasıyla değiştiğini söyleyen Seda Kaya Güler, kadının cinselliğine yönelik yayıncılık yapılmaya başlandığını ve kadını gündeme taşıdığını belirtti.

Kadınca dergisine muhabir olarak giren Güler, Kadınca dergisinin çok kadına ulaşılabilen bir dergi olduğunu söyledi.

Şadırvan

Dindar kadınların dergicilik deneyimine örnek olarak Şadırvan Dergisi'nin anlatan Fatma Karabıyık Barbarasoğlu, derginin kadınlara yönelik bilgilerle özellikle kılık ve kıyafete yönelik patronların, başörtüsü kalıplarının olduğunu söyledi. Antikomünist propaganda yapan dergi 12 Eylül'den sonra çıkmıyor. Şadırvan, Hanımlar İlim Kültür Derneği'nin yayın organı olarak 1976 yılında ilk olarak yayınlandı.

Bağımsız, popüler, feminist dergi Pazartesi

Pazartesi Dergisini anlatan Beyhan Demir ise 80 sonrası dayağa karşı, mor iğne gibi kampanyaları ile yükselen feminist hareketin 90'lardan sonra bağımsız popüler feminist bir dergiyi çıkarmak için 2 yıl tartıştığını aktardı. 1995 Mart ayında yayın hayatına başlayan dergi 2002'de geçiçi bir kapanmanın ardından 2003'te tekrar yayına başlayarak üç ayda bir çıkıyor. Bugün ise dergi yayınlanmıyor.

Demir, hedeflerinin normal ve doğal olanın aslında normal ve doğal olmadığını, kalçanızı örtmenin kısa yollarını yazmak yerine kalçanızı neden kapatmanız zorunda olduğunuzu sorgulayan bir dergi yapmak olduğunu belirtti.

Pazartesi dergisinin kadınların her türlü sorunla ilgilenebileceğini gösterdiğini söyleyen Demir kapak konularından örnek verdi.

"Aşk kadınların afyonu", "Orgazm verilmez alınır", "Cumartesi anneleri", "Klitoris, başkaları bakmadan siz bakın" vb.

Ayrıca 19 Aralık cezaevi operasyonları ile Kürt Kadın Hareketi üzerine de özel dosyalar yapılıyor. (İP)