Kadınlar iş hayatından soyutlanıyor

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Uluslararası sivil toplum kuruluşu Building Markets, “Suriyeli yerel mikro, küçük ve orta boyutlu işletmelerde (KOBİ) Kadın Girişimciler ve Çalışanlar Raporu” ile kadın girişimcilerin ve istihdamının Türkiye’deki durumunu ele aldı.

Son on yılda kadınların iş dünyasına katılımının sürekli arttığını ortaya koyan Building Markets raporunda, Dünya Bankası’nın verileri paylaşıldı. 

Verilere göre, 131 ülke 300’den fazla yasal değişiklik gerçekleştirerek kadınların iş hayatına katılımını destekledi. Olumlu gelişmelere rağmen 2,7 milyar kadının erkeklerle aynı iş imkanlarına sahip olamadığı ve kadınların iş hayatına katılmaması nedeniyle dünya ekonomisinde her yıl 6 trilyon dolar kaybedildiği öngörülüyor. 

Dünya Bankası verileri ayrıca kadınların erkeklere nazaran parasını daha akılcı harcadığını ve daha birikimci olduğunu ortaya koydu. Kadın çalışanlar kazandıklarının yüzde 90’ınını aileleri için harcarken, erkekler için bu rakam sadece yüzde 35’lerde kaldı.

Suriyeliler 300 milyon dolar sermaye getirdi

Mülteci gruplarında kadının iş hayatına girişinin zorluklarını ele alan rapor, Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin ekonomik hayattaki yerine de değindi. 

Raporda yer alan verilere göre 2017 yılı itibariyle Suriyeliler tarafından açılan 6 bin 33 kayıtlı işletme 300 milyon dolarlık sermaye girdisi sağladı. 

Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin diğer ülkelerin aksine mülteci kamplarında değil de şehirlerde yaşadığına dikkat çeken raporda, 3 milyon 500 bin Suriyelinin “geçici koruma” statüsüyle Türkiye’de yaşadığı ve 2019 rakamlarına göre sadece 31 bin Suriyelinin “çalışma iznine” sahip olduğu ve Suriyeli çalışanların çoğunlukla erkek olduğu vurgulandı.

Kadınların iş hayatına katılımı hep düşüktü

2010’da başlayan iç savaş öncesi Suriye’de kadınların iş hayatına katılımını da rakamlara döken Building Markets raporu, savaş öncesi de kadınların iş hayatına katılımının düşük olduğunu ortaya koydu. 

2009’da yayınlanan Suriye Ulusal Girişimcilik Raporu’na göre kadınların ekonomiye katkısı yalnızca yüzde 4,4 olarak gerçekleşti. 

Cinsiyet eşitsizliğinin temel sebebini kültürel dinamikler olarak özetleyen raporda, kadınların ev içerisinde oynadığı roller nedeniyle iş hayatına katılımının engellendiğini belirtti.

Eğitimsizlik kadınları iş hayatından soyutluyor

Birleşmiş Milletler’in (BM) yayınlandığı “Geçici Koruma Statüsü’ndeki Kadın ve Kız Çocuklarının İhtiyaç Analizi”nin verilerine yer veren Building Markets raporunda, Türkiye’deki Suriyeli kadın ve kız çocuklarının dil bariyerine takılarak temel ihtiyaçlarını gideremediğini, savaş travmalarını atlamadığı ve Türkiye’nin sosyal ve ekonomik hayatından soyutlandıkları ifade edildi. 

Türkiye’de yaşayan Suriyeli kadın ve kız çocuklarının yüzde 70’i Türkçe konuşamazken, sadece yüzde 7’si dil eğitimine ulaşabiliyor. Suriyeli kadınların yüzde 15’i iş hayatına katılım sağlayabiliyor. 

En popüler meslekler ise yüzde 30 ile kuaförlük ve yüzde 27 ile terzilik olarak öne çıkıyor. Kadınların iş kurslarına ve eğitimlere ulaşamamasının temel sebebini kadınlara biçilen “ev hanımı” rolü olduğunu vurgulayan raporda, eğitimsizliğin kadınları iş hayatından soyutladığına dikkat çekiiyor.

Çalışanların sadece yüzde 14'ü kadın

Türkiye’de bulunan kayıtlı Suriyeli işletmelerden 2 bin 200’üne ulaşan Building Markets, bin 66 işletmeden kadın çalışanlar ve girişimciler hakkında veri alabildi. 

Bin 66 işletmeden sadece 501’i kadın çalışanlara yer verdiğini belirtirken, işletmelerdeki çalışanların yalnızca yüzde 14’ü kadınlardan oluşuyor. 

Araştırmada ortaya çıkan sonuçlara göre kadınların büyük bir çoğunluğu eğitim, kültür, sanat ve eğlence sektörlerinde çalışıyor.

Suriyeli kadın girişimcilerin temel sorunu: Sermaye

Suriyeli kadın girişimcilerin sorunlarını da ele alan rapor, Suriyeli kadın işletmecilerin yüzde 70’inin gelecek 12 ay içerisinde yeni bir iş planı olduğunu belirtirken, yüzde 85’inin de banka hesabı olduğunu ortaya koydu. 

Kadın işletmecilerin yüzde 35’i işletmeleri için kredi almayı planlarken, işletmelerin büyümek için ihtiyaç duyduğu rakam ise ortalama 250 bin lira olarak belirtildi. 

Suriyeli kadınların iş hayatındaki yerini araştıran rapor, çoğu küçük işletmelere sahip kadın girişimcilerin yeterli destek almaları halinde daha çok kadına istihdam yaratacağına dikkat çekti. (TP)