Karanlıktan Çıkan Kadınların Kaleminden

Genel Yayın Yönetmeliğini Tuncay Süsem'in yaptığı aylık Eylül Kültür Edebiyat Dergisi'nin beşinci sayısı çıktı. Dergide deneme yazıları, öyküler, şiirler, röportajlar ve kitap tanıtımı ile "hapishaneden mektuplar" gibi bölümler yer alıyor.

Derginin başyazsında şöyle deniyor: "Gün aşırı kadın ölümlerinin kelamları düşüyor spikerlerin soğuk, hissiz dillerinden... Pıtrak misali çoğalıyor kadın ölümleri. Parmaklar tetiklere uzanırken kurşunlar en fazla kadın bedinini buluyor. İktidarla desteklenen nobran eller kadınların yanaklarında patlıyor. Urgan en çok kadınların boynunda bırakıyor izini. Durup dururken erkeklerin ayarı mı bozuldu? Toplu cinnetin şafağındalar mı? Şiddet göstergelerinin yükselişi neye dilalettir?" Eylül bu tespitin ve soruların ardından artık kadınların sineye çekmediğini, erkeğin buyruklarına uymadığını ve "yeni bir yaşam türküsü söylediklerini" belirtiyor ve bu sayısını bu nedenle sadece kadınlara onların sözlerine açtığını belirtiyor.

Siyasi tutsakların yazılarından oluşan dergide, bu sayıya özel kadın yazarların eserlerine yer veriliyor.
"Kaslanan Harfler ve Yağmur" şiiriyle Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi'nden yazan Gulan Kılıçoğlu'nun örneğin şu dizeleri düşüyor derginin sayfalarına: Duvarlara çarpa çarpa kaslanan harflerimiz / Ve duvarır ardındaki gören gözlerimizle; / Bir damla sesi / Bir damla sesi daha /  Yere yer gideriz içimizin sokaklarında, / Yüzümüze çarpan yağmurdan okuruz yerin kırın hikâyesini. / Sanarız bir yeriz/ Hâlbuki manadır asıl devri daimi...

12 Eylül öncesi cezaevinde yatan ve daha sonra yurt dışına çıkan "Mültecinin Bunalımı" ve "Yeşillerini Giyin De Gel" gibi kitaplarının yazarı Adil Okay ile edebiyat üzerine bir röportaj yer alıyor dergide. Okay, yazar, şair ve aydınların her dönem haksızlığa- adaletsizliğe karşı muhalif ve müdahil olunması gerektiğini ifade ediyor.

Kitap tanımı bölümünde Mahbad Seraji'nin İran'ı anlattığı romanı "Tahram'ın Damları"na yer veriliyor. Kitap " Doğu'yu Doğululara anlatan, sıcacık akışkanlığı, bir sonraki sayfayı merak ettiren çekiciliğiyle, ne kadar yoğun olsak da elimizden bırakamayacağımız güzel "bizim" gibi bir roman" olarak nitelendiriliyor.

Dergi hapishane edebiyatı ve kadın denildiğinde ilk akla gelen isimlerden biri olan Sevgi Soysal'ı da unutmamış. "Perçemden Mazgala Düşen Şafak" adlı yazıyla Sevgi Soysal'ın biyografisi veriliyor.

Derginin eski editörü Erdal Süsem 5 Şubat 2010'dan beri cezaevinde bulunuyor. Süsem 31 Ocak 2010'da gözaltına alınmıştı. Süsem çıkarıldığı mahkemede kendi ifadesiyle "aslı astarı olmayan iddialara, yasal materyaller gerekçe gösterilerek" tutuklandı.

Gerekçe gösterilen deliller arasında, dergiye çeşitli hapishanelerden gönderilen kartlar ve yayınevlerinden gelen kitaplar bulunuyordu. Süsen halen Eylül Dergisi'nin yazı kurulunda yer alıyor. (SK/HK)

* Eylül'ün 5. Sayısında kadın yazarların listesi şöyle: Bayire Karataş, Nesrin Akgül, Çimen Işık, Dilşah Kocakaya, Ebru Öndil, Besime Konca, Kamile Atabay, Fatma Özbay, Pelin Yılmaz, Beyaz Kaplan, Gulan Kılıçoğlu, Hatice Kaplan, Ayfer Ayçiçeği, Hayriye Özkan, Ayten Gülsün, Semra Ayvaz,  Zeynep Avcı, Hanife Armut, Beritan, Leyla Saraç, Rojbin Perişan, Selma Bozkurt, Ayça Ömer, Sema Baytar, Aysen Gülsün, Evin Yıldırım, Halime Dalkılıç, , Sükran Deniz, Hatice Duman, Hilal Altun, Şadiye Manap, Ruken Özkan...