Katar’da kiralara Dünya Kupası zammı

* Fotoğraflar: AA, Wikimedia, Flickr.

21 Kasım-18 Aralık tarihleri arasında düzenlenecek olan 2022 FIFA Dünya Kupası'nda Katar, bir ay boyunca 1,2 milyon ziyaretçi ağırlamayı planlıyor. Katar, bu ziyaretçilerin konaklama ihtiyacını karşılayabilmek için taraftar köyleri, yolcu gemileri, çöl kampları gibi pek çok planı devreye sokmuştu.

Konut kiralamadaki yoğun talebi gören ev sahipleri ise kiraları artırmaya başladı.

Görece lüks mahallelerde oturan kiracıların yüzde 40'a varan zamları ve iki yıllık sözleşme süresini kabul etmeye zorlandıkları dile getiriliyor. Bazı kiracılar, yıllardır yaşadıkları evlerden taşınmak zorunda kaldıklarını söylüyor.

Yedi yıldır düşme eğilimindeydi

Bloomberg'in haberine göre, birçok otel ise uzun süredir otelde kalan konuklarını çıkararak Dünya Kupası'ndaki ekipler ve görevliler için yer açmaya çalışıyor. Dünya Kupası gündeminden önce Katar emlak piyasasında kiralar, yedi yıldır düşme eğilimindeydi.

ValuStrat'ın derlediği verilere göre beyaz yakalı göçmenler arasında popüler olan İnci Adası'nda konut kiraları ortalama yüzde 19 arttı.

Konut sektörü, Katar'ın haziran ayında açıklanan yüzde 5,4'lük enflasyon oranına en çok katkıda bulunan ikinci sektör oldu. Ülkedeki maliyetler ise diğer Körfez ülkelerinden daha hızlı artıyor.

Arka plan: Ölen 6500'den fazla göçmen işçi

Guardian'ın haberine göre, Katar'da 2022'de düzenlenecek Dünya Kupası'nın hazırlıklarının başlamasından bu yana inşaat ve stadyum yapımları esnasında 6500'den fazla göçmen işçi hayatını kaybetti.

Resmi Katar istatistikleri, 2010 ve 2019 yılları arasında her yaştan ve meslekten 15.021'den fazla Katarlı olmayan insanın öldüğünü gösteriyor.

Öte yandan 2010'dan bu yana yüz binlerce göçmen işçi, 2022 Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmak için gerekli stadyumlar, oteller, ulaşım ve diğer alt yapıların inşasında çalışırken insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya kaldı. Örneğin, Katar'daki göçmen işçilerin büyük çoğunluğu işlerini korumak için işçi başına ortalama 1300 dolardan fazla yasadışı işe alım ücreti öderken, 2020'den önce hepsinin iş değiştirme veya ülkeyi terk etme hakları kısıtlandı.

2017'den bu yana yapılan yasal değişikliklere rağmen, ülkedeki birçok göçmen işçi için günlük yaşam koşulları hâlâ oldukça sert.

TIKLAYIN - Dünya Kupası: Milyonlara Eğlence, Yoksunlara Eziyet

Ağustos 2020'de Katar, göçmen işçilerin işverenlerin izni olmadan ülkeden çıkmalarına ve iş değiştirmelerine yönelik kısıtlamaları sona erdirmek için iki yasa çıkardı. Bu yasalar düzgün bir şekilde uygulansaydı, göçmen işçileri işverenlerinin takdirine bırakan "kafala" sistemine bir darbe vurulabilirdi. Ancak işçiler, Uluslararası Af Örgütü'ne, iş değiştirmede hâlâ önemli engellerle ve patronların itirazlarıyla karşılaştıklarını söylediler.

Uluslararası Af Örgütü ayrıca ücretlerinin geç ödenmesi, hiç ödenmemesi ve sözleşmeye dayalı diğer yardımların ödenmemesinin, Katar'daki göçmen işçilerin maruz kaldığı en yaygın emek sömürüsü biçimlerinden biri olduğunu saptadı. Ne var ki göçmen işçilerin adalete erişimleri hâlâ sınırlı, hakları için mücadele etmek için örgütlenmeleri ise yasak.

Ağustos 2021'de, Uluslararası Af Örgütü, erken ölümler ve güvenli olmayan çalışma koşulları arasındaki bağlantıyı gösteren kanıtlara rağmen, Katar yetkililerinin binlerce göçmen işçinin ölümünü soruşturmadığını belgeledi. İşçiler için bazı yeni korumalar getirilmesine rağmen temel riskler devam ediyor.

Örneğin, yeni düzenlemeler, üstlenilen işin iklimle veya işin türü ile orantılı olarak zorunlu dinlenme süreleri içermiyor. Dahası, yetkililer, açıklanamayan ölümlerin boyutlarını araştırmak için sınırlı adımlar attı.

(TY)