Kongre baskını | Brezilya’nın eski adalet bakanı hakkında gözaltı kararı

* Fotoğraf: Mateus Bonomi / Anadolu Ajansı (AA) - Brasilia / Brezilya

Brezilya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes, 8 Ocak'ta Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme binalarına yönelik baskınlara ilişkin başlatılan soruşturma kapsamında eski federal adalet bakanı Anderson Torres hakkında gözaltı kararı verdi.

Eski başkan Jair Bolsonaro yandaşlarının baskınları sırasında başkent Brasilia'nın güvenlik bakanı olarak görev yapan Anderson Torres, baskınların ardından "baskında ihmali olduğu gerekçesiyle" görevinden azledilmişti. Bolsonaro'nun başkanlığı döneminde 2019-2022 yıllarında adalet bakanlığı da yapan Torres, Bolsonaro'ya yakınlığıyla biliniyor.

Brezilya basınına yansıyan haberlere göre, hakkındaki suçlamaları reddeden Torres, geçtiğimiz hafta tatil için ABD'ye gitmişti.

Yargıç Alexandre de Moraes'ın başlattığı soruşturma kapsamında polis ekipleri Torres'in Brasilia'daki evinde arama yaptı.

Başlatılan soruşturma ve kendisi hakkında alınan gözaltı kararı hakkında sosyal medya hesabından açıklama yapan Anderson Torres, "Tatilimi yarıda kesmeye ve Brezilya'ya dönmeye karar verdim. Adalete teslim olacağım ve savunmamı yapacağım" dedi:

"Davranışlarımı her zaman etik ve yasalara dayandırdım. Brezilya adaletine ve kurumların gücüne inanıyorum. Gerçeğin galip geleceğinden eminim."

Hoje (10/01), recebi notícia de que o Min Alexandre de Moraes do STF determinou minha prisão e autorizou busca em minha residência. Tomei a decisão de interromper minhas férias e retornar ao Brasil. Irei me apresentar à justiça e cuidar da minha defesa.

— Anderson Torres (@andersongtorres) January 10, 2023

Brezilya'nın eski devlet başkanı, aşırı sağcı Bolsonaro da yeni devlet başkanı Lula da Silva'nın 1 Ocak'ta yemin ederek göreve başlamasından iki gün önce ülkeden ayrılarak ABD'nin Florida eyaletine gitmişti.

CNN Brasil televizyonuna konuşan Bolsonaro, yakında ülkesine geri dönmeyi planladığını söyledi: "Bu ay sonuna kadar burada kalmak için gelmiştim. Ama geri dönüşümü erkene çekeceğim."

Lula'dan polise eleştiri

Devlet Başkanı Lula, baskından sonra yayımladığı açıklamada, yapılanları "vandallık ve faşistlik" olarak nitelendirerek Brezilya'da güvenlikten sorumlu olması gereken kişilerin görevlerini yerine getirmediğini söylemişti.

Brezilya basınının yayınladığı videolarda, Bolsonaro destekçilerinin kamu binalarına baskın yaptığı sırada bazı polislerin bu duruma seyirci kaldığı, cep telefonlarıyla o anların fotoğrafını çektiği ortaya çıkmıştı.

Yüksek Mahkeme, ayrıca Brezilya'nın askeri polis müdürü Fabio Augusto Vieira'nın da gözaltına alınmasına hükmetti.

Ne olmuştu?

Ordudan müdahale talebiyle slogan atan Bolsonaro yanlısı gruplar, polis bariyerini aşarak 8 Ocak'ta Kongre binasına girmişti.

Aşırı sağcı Bolsonaro yanlısı protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ile müdahale eden polis, grupların daha sonra devlet başkanlığı ve Yüksek Mahkeme binasına zorla girmesine engel olamamıştı.

Güney Amerika'nın en büyük ülkesi olan ve nüfusu 212 milyonu aşan Brezilya'da 30 Ekim 2022'de düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçiminde ülkeyi iki dönem yöneten sol görüşlü eski Devlet Başkanı Lula yüzde 50,9, aşırı sağcı Bolsonaro ise yüzde 49,1 oy almıştı.

Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Bolsonaro destekçileri önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmış, ardından da ordu karargahları önünde düzenledikleri gösterilerde silahlı kuvvetleri Lula'nın devlet başkanlığı görevini devralmasına karşı müdahaleye çağırmıştı.

Ülkede Cumhuriyetin ilanının 123. yıl dönümü olan 15 Kasım'da Bolsonaro yanlıları, başkent Brasilia, Sao Paulo, Rio de Janeiro, Recife ve Belen şehirlerinde orduyu Lula da Silva'ya karşı müdahaleye çağırıp askeri karargahların yakınında gösteriler düzenlemişti.

Brezilya'da devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu kazanan eski Devlet Başkanı Lula da Silva, 1 Ocak 2023'te parlamentoda yemin etmişti. (SD)