Kosova Schengen yolunda, Türkiye için durum ne?

Avrupa Parlamentosu (AP) Kosova pasaportu sahipleri için Avrupa Birliği (AB) ülkelerine vizesiz seyahat imkanı tanınması kararını onayladı.

AP Genel Kurulundaki oylamanın ardından yapılan yazılı açıklamada "Kosova vatandaşlarının herhangi bir 180 günlük süre içinde 90 güne kadar vize talep etmeden AB'ye ve AB vatandaşlarının Kosova'ya gitmelerine izin verilecek." bilgisi verildi.

Böylece Batı Balkanlar bölgesinin tümü, AB'nin vizesiz seyahat bölgesi Şengen ile vize muafiyeti kapsamına alındı.

Karar, resmi gazetede yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecek.

Vize muafiyeti, Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sisteminin (ETIAS) operasyonel olduğu tarihte veya 1 Ocak 2024'te uygulamaya girecek. ETIAS, 2024'ten önce yürürlüğe girerse bu tarih dikkate alınacak.

Kosova, diğer Batı Balkan ülkeleriyle birlikte 2003’te Yunanistan'ın Selanik şehrinde düzenlenen AB Liderler Zirvesi'nde "potansiyel aday" ülke ilan edilmişti.

Ülkenin 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak ilan ettiği bağımsızlığı, halihazırda Yunanistan, Romanya, Slovakya, İspanya ve Güney Kıbrıs olmak üzere 5 AB ülkesi tarafından tanınmıyor.

Kosova, Aralık 2022'de AB'ye resmi üyelik başvurusu yapmıştı.

27 ülke Schengen’de

Schengen bölgesi, 27 Avrupa ülkesinde ortak kurallarla uyumlu olarak, insanların serbest ve sınırsız dolaşımı için iç sınırlarını kaldırdığı bölgeyi ifade ediyor. Kosova kararın resmi gazetede yayımlanmasının ardından 28. ülke olacak.

Schengen bölgesi şu anda 423 milyon kişilik bir nüfusa sahip ve 4 milyon 368 bin kilometrekarelik bir alanı kapsıyor. Schengen bölgesine dahil olabilmek için ülkenin AB üyesi olma zorunluluğu yok. Örnek olarak İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lichtenstein, Schengen bölgesinin ortak üyeleri ancak AB üyesi değiller.

AB üyesi olup Schengen bölgesine katılmamış da dört ülke var. Bunlar İrlanda, Romanya, Bulgaristan ve Kıbrıs.

Schengen bölgesine dahil olmayan Avrupa ülkeleri ise Arnavutluk, Andora, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kıbrıs, Gürcistan, İrlanda, Kuzey Makedonya, Moldova, Monako, Karadağ, Romanya, Rusya, San. Marino, Sırbistan, Türkiye, Ukrayna, Birleşik Krallık ve Vatikan.

Türkiye’nin önündeki engeller

Avrupa Parlamentosu, Schengen bölgesine dahil olmak isteyen ülkelere Vize Serbestisi Yol Haritası sunuyor.

Bu, AB ülkelerine vize muafiyetini elde etmek için Türkiye tarafından atılması gereken adımları içeren teknik bir belge.

“Belge güvenliği”, “göç ve sınır yönetimi”, “kamu düzeni ve güvenliği” ve “temel haklar” alanlarında AB tarafının Türkiye’den beklentilerini içeriyor.

Yol Haritasında kayıtlı toplam 72  kriter var. Türkiye’nin bu aşamada karşılamaktan uzak olduğu kriterler, kişisel verilerin korunması, Europol ile operasyonel işbirliği, sınır yönetimi ile ilgili mevzuat, ikili Geri Kabul yükümlülüklerinin uygulanması, tüm AB üyesi ülkelerine ortak bir vize politikası uygulanması ve geri kabul başlıkları altında yer alıyor.

Türkiye 22 kriteri ise karşılamış veya karşılanmaya yakın durumda. 40 kriter ise kısmi olarak karşılanmış.

Türkiye’deki AB ülkesi temsilcilikleri, dünya genelinde en fazla Schengen vizesi başvuruları konusunda ilk üç sırada. Koronavirüs salgını sırasında önemli ölçüde düşüş yaşansa da, normalde yıllık yaklaşık bir milyon Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Schengen vizesi için başvuru yapıyor.

Bu başvuruların yaklaşık yüzde 17’si reddediliyor. Dünya genelinde Schengen vizesi başvurusu reddedilenlerin oranı ise, yüzde 13,4 civarında.

Schengen vizesi başvuru ücreti 80 euro. 18 yaşından küçüklere indirim uygulanıyor. 12 yaşından küçük başvuru sahipleri ise ücret ödemiyor.

Schengen hakkında daha detaylı bilgi için TIKLAYIN

TIKLAYIN - Türkiye, AKPM'ye başvurdu: "Schengen retleri yüzde 300 arttı"

(HA)