Kurban ve Günahkar Romina Tejerina

Romina, milyonlarca Arjantinli kadının dramını simgeliyor belki de. Kadın örgütleri, sol çevreler, sendikalar, STKler ve insan hakları savunucuları, doğan çocuğunu öldürdüğü iddiasıyla 14 yıl hapse mahkum edilen Rominanın özgürlüğünü talep ediyor.

Güneş Çelikkol

Bolivya sınırındaki Jujuy eyaletinin San Pedro kentinde yaşayan ve o sıralar 19 yaşında olan Romina Tejerina'nın bugüne uzanan hikayesi iki sene önce başladı.

Cinsel saldırı olarak yorumlanabilecek bir ilişki sonrası gebe kalacak ve sonrasındaysa, iddiaya göre, doğum sırasında cinayet işleyecek, savunmaya göre doğumu gerçekleşmekte olduğu zaman diliminde engelleyecekti.

Pagina12 gazetesinin, hakkında yayımladığı bir yazının yanına çarmıha gerilmiş bir kadın figürü iliştirdiği Romina, Jujuy eyaletindeki mahkeme tarafından 14 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Oturumun yapıldığı salonda, başta Sınıfçı ve Mücadeleci Akım (CCC) olmak üzere Romina'nın özgürlüğünü talep eden sendikaların, kadın örgütlerinin, sol çevrelerin, insan haklarını savunan kurumların temsilcileri de vardı. Jujuy'a gidemeyenler ise Rosario'daki, Buenos Aires'teki adliyelerin önünde toplu açıklamalar yaptılar. Ertesi günkü gazeteler Romina'ya dair uzun makaleler yayınladı yine. Milletvekili Luis Zamora ile Buenos Aires özerk kenti parlamentosundan Daniel Vega ve yine bu parlamentonun ayrımcılıklarla mücadele ve insan hakları komisyonu başkanı Noemi Oliveto'nun yaptıkları ortak açıklamada ifade ettikleri gibi, "milyonlarca Arjantinli kadının yaşadığı dramın simgesi(ydi)" Romina.

Konuyu devlet başkanlığı bünyesindeki insan hakları sekretaryasına götüren milletvekillerinden sosyalist Mariana Elena Barbagelata ve Kirchner yanlısı Juliana Marino ise Romina'ya verilen hapis cezası hakkında yaptıkları açıklamada "bunu Arjantinli kadınların tümüne verilmiş sayacağız" ifadesini kullandılar.

Kamu ihmali

Romina'nın savunmasını üstlenen avukat Mariana Vargas, "Ya Sosyalizm Ya Barbarlık" dergisinin sorularını yanıtlarken, Arjantin hukukunun doğumun tamamlanmış sayılabilmesi için göbek bağının kesilmesini şart koştuğunu, aksi halde bağımsız bir kişiden değil fetüsten söz edilebileceğini, yaşanan eylemin bu açıdan bakıldığında 'öldürme' değil 'doğumla eş zamanlı kürtaj' olarak tanımlanması gerektiğini söylemişti.

Ancak ne savunma bununla sınırlı, ne de hukuksal zeminde süren tartışmalar. Jujuy'da verilen kararı üst mahkemeye götüreceğini bildiren Vargas, Romina'nın 'olay anında' zihinsel yeteneklerine hakim olduğuna dair iddianın anlam taşımadığını, böylesi bir durumda dikkate alınması gerekenin, sürecin bütünündeki ruhsal yapı olduğunu savunuyor.

Ayrıca, hem Vargas hem de Romina'yı destekleyenler, cinselliğin bir tercih olmasının yanı sıra temel bir insan hakkı olmasının, bu hakkın kullanımından kaynaklanan istenmeyen sonuçların engellenmesinde kamu kurumlarına sorumluluk yüklediğini, oysa ki maddi durumu yeraltı kliniklerinde kürtaj yaptırmaya izin vermeyen Romina'nın hayatının hiçbir döneminde gebeliğin durdurulması yöntemleri konusunda bilgilendirilmediğini belirtiyor.

Arjantin ceza yasanının kişinin cinsel bütünlüğüne dönük bir saldırıdan kaynaklı olarak oluşmuş gebeliklerin isteğe bağlı olarak durdurulabileceğini belirten 86. maddesinin hangi konularda işletilebileceğinin belirsiz olması ise, feminist kesimlere göre bir kamu ihmali. Bu görüşe göre söz konusu kanun maddesinin kişinin cinsel bütünlüğünün gönüllü bir ilişki içinde saldırıya uğraması (örneğin erkeğin prezervatif kullanımını kabul etmemesi) halinde de işletilebilmesi ve toplumun bu maddenin hangi durumlarda işlerlik kazanacağına dair bilgilendirilmesi gerekiyor.

Eksik bilgilendirmenin bir kamu suçu olduğu görüşünü paylaşanlardan Arjantin radikal solundaki en kitlesel yapılanma olan İşçi Partisi'ne (PO) göreyse, yaşanan trajedinin sorumlusu, laik ve tamamen ücretsiz bir sağlık ve eğitim sisteminin inşasında kullanılması gereken kaynaklara el koyan patronlar ve IMF.

Sendikalar ve Zanon işçilerinden destek

Romina'nın serbest bırakılması, isteğe bağlı ve ücretsiz kürtaj hakkının tanınması amacıyla 28 Mayıs günü başlatılan ve paneller, atölye çalışmaları ve eylemler ile 'Latin Amerika ve Karayipler Serbest Kürtaj Günü' olarak kabul edilen 28 Eylül'e değin devam edecek olan kampanyayı düzenleyenlerin de talepleri arasında.

Arjantin Kadınlar Enformasyon Ağı (RIMA), Cordoba Eyaleti Eğitimciler Birliği (EUPC), Kürtaj Yanlısı Katolikler hareketi ve Arjantin İşçi Kongresi (CTA) insan hakları sekretaryasının da aralarında bulunduğu geniş bir koalisyon tarafından düzenlenen kampanyanın sözcülüğünü CTA'dan Estela Diaz üstleniyor. Kampanya 70 sivil toplum kuruluşu tarafından destekleniyor.

İşgal edilerek geri alınan ve çalışanları tarafından yönetilen Zanon seramik fabrikasının işçileri ise Romina'ya destek vermek amacıyla Jujuy eyaletinin Buenos Aires'teki temsilciği önünde bir protesto gösterisi yapmışlardı. (GÇ/TK)

Ayrıntılı bilgi için:

Clarin Gazetesi

www.clarin.com/diario/2005/06/10/um/m-992871.htm

www.clarin.com/diario/2005/06/10/um/m-992915.htm

Pagina 12 Gazetesi

www.pagina12.com.ar/buscador/resultado.php?q=romina&submit.x=0&submit.y=0&r=10

Arjantin Indymedia

argentina.indymedia.org/features/genero/#1907

Arjantin Kadın Enformasyon Ağı

www.rimaweb.com.ar/acciones/romina_tejerina.html

Romina Tejerina Sitesi

www.rominatejerina.com.ar/rominatejerina