Medyaya Neden Güvenmiyoruz?

Oğuzhan Taş'ın Gazetecilik Etiğinin Mesleki Sınırları/ Profesyonellik, Piyasa ve Sorumluluk isimli kitabı aslında 2011'de bitirdiği ve Ankara Üniversitesi iletişim Fakültesi'nde sunduğu doktora tezini temel alıyor.

Kitap medya okumanın inceliklerini, gazetecilik ve medya etiğinin dünya çapındaki tarihini, sınırlarını, ideolojik kökenlerini ve halen süren tartışmaları toparlıyor. İyi muhabir nedir, marka muhabir ne demektir, haber normları tarihten bugüne nasıl gelişmiştir,  gazetecinin sorumluluğu nerede başlar ve biter, skandal haberlere nasıl yaklaşılmalıdır gibi konulara ışık tutuyor.

Kitabın ilk kısmı, Anglo-Amerikan gazetecilik tarihi­nin, meslek etiğinin şekillendiği ana hatları ön plana çıkaran eleştirel bir okumasıyla açılıyor ve devamında 20. yüzyıl or­tasında Anglo-Amerikan kavrayışın nasıl ideal bir modele evirildiği, toplumsal sorumluluk ve profesyonellik ideolojisinin içerimleri ekseninde tartışılıyor.

Çalışmanın ikinci bölümü ise Türkiye'de gazetecilik etiğinin nasıl yapılaştığını anlamaya dönük tarihsel ve eleştirel bir değerlendir­me olarak şekilleniyor. 1980'lerin ortaların­dan bugüne uzanan örnek incelemeleri içeriyor.

Taş, "Medyaya güvenmiyoruz, bu çok açık ve herkesin hemfikir olduğu bir yargı. Yandaşlardan, gerçekten haber yapanlardan, gazeteci kalabilenlerden söz ediyoruz. Medya eleştirileri 'eskiden gazetecilik yapılırdı' özlemiyle başlıyor, 'Objektiflik öldü!' 'Tarafsızlık göz ardı edildi!', 'Profesyonellik unutuldu!' gibi şikâyet ve hayıflanmalarla sürdürülüyor" diyor.

"Gerçekten gazetecilik yapıldığı, etik ilkelere hassasiyet gösterildiği bir dönem olmuş muydu? Yoksa bu, aktüele odaklanmış, her dönemde var olmuş, süreklilik taşıyan nostaljik bir serzeniş mi?" diye soruyor.

Taş okurlarına bugünkü medyayı anlamak ve anlamlandırmak için başarılı bir akademik kaynak sunuyor.

"Günümüz medyası, kamunun demokratik ihtiyaçlarını sağlama iddiası etrafında biçimlenmiş bir profesyonelliği değil, medya grupları arasındaki rekabeti, hizmet ve kalite standartları ekseninde sürdürme amacına hizmet eden bir profesyonelliği temel alıyor. Bu dönüşüm, tarihsel bir arkaplana sahip ve birdenbire zuhur etmiş değil. Gazetecilik etiği denen kavramsallaştırma yeni bir işletme mantığı etrafında profesyonel bir işkolu yaratma girişimine eklemlenmiş durumda. Medyada hâkim olan sorumluluk retoriği, neo-liberalizmin sınırlandırılmamış müdahalelerini, kamunun gözünde ahlakileştirme amacı doğrultusunda biçimleniyor."

328 sayfalık Gazetecilik Etiğinin Mesleki Sınırları İletişim Yayınları'ndan çıktı.

Oğuzhan Taş kimdir?

1979 Ankara doğumlu. 2004 yılından bu yana Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema bölümünde öğretim elemanı. Başlıca çalışma alanları gazetecilik eleştirisi, medya etiği ve iletişim politikaları. Ayrıca eleştirel teori, örtünme pratikleri ve hacker kültürü gibi konularda yayınları bulunuyor. (IC)