Özgürlük ve Demokrasi Yurdun Kapısından İçeri Giremiyor

"Üniversiteli gençler, yurtlarda kalmanın en zor yanlarını 'giriş çıkış saatleri', 'kalabalık' ve 'disiplin' olarak görüyor. Dört gençten üçüne göre, yurt yerine evde kalmanın birinci nedeni 'özgürlük'."

Bilgi Üniversitesi Gençlik Çalışmaları Birimi'nin "Gençlik ve Barınma" çalışmasına katılan 10 ilden 425 üniversiteli gencin görüşü böyle.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun (YURTKUR) yurtlardaki "disiplin"i belirlediği "Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği", bir tür askeri düzen öngörüyor. Yönetmeliğin özgürlük kısıtlayıcı bazı maddeleri şöyle.

Özel eşya her an aranabiliyor: "Yurt idaresince gerekli görülen zamanlarda dolap, bavul ve benzeri özel eşyalarını, yurt idaresinin denetimine açık bulundurmamak" kınama cezası nedeni.

Poster, afiş, resim, duyuru yasak: "Yurt bina ve tesislerinin herhangi bir yerine, demirbaş eşyaya resim yapmak, yazı yazmak, ilan, poster ve afiş yapıştırma"nın cezası da kınama. "Gençlik ve Barınma" araştırmasına katılan üniversiteliler, bazı yurtlarda asılacak posterin "cinsine" göre izin verildiğini söylüyor. Yani ifade özgürlüğü, yurt idarecisinin iki dudağının arasında.

Genel ahlaka aykırı davranış: "Genel ahlak kurallarına uymayan, kişi veya toplumu tahrik eden davranış ve eylemlerde bulunmak" da kınama cezası nedeni.

Geceyi "izinsiz" dışarıda geçirmek: Bir geceyi dışarıda izinsiz geçirmenin cezası uyarı; iki gece üst üste olursa uyarı; üç gece üst üste olursa, yurttan atılma.

İdareciyi eleştiren yurttan atılabilir: "Yurt idarecilerini tehdit etmek, idare ve idarecilere karşı toplu ya da ferdi olarak sözlü ya da yazılı küçük düşürücü demeçte bulunmak, bunu özendirmek, kışkırtmak, fiili saldırıda bulunma"nın cezası yurttan atılma. "Küçük düşürücü" demecin ölçütü ne, bilinmiyor.

Politikaya "bulaşan" yurttan atılır: "Milli birlik ve bütünlük duygularını zedeleyici veya bozucu maksatla bayrak ve sembol asmak, kullanmak, marşlar söylemek, açlık grevinde bulunmak, oturma eylemi yapmak, pankart taşımak veya asmak, ideolojik veya politik amaçlı gösteri, toplantı, tören düzenlemek, demeç vermek. Yurt bina ve tesisleri içinde herhangi bir yere veya dış duvarlarına ideolojik maksatla yazı yazmak, resim yapmak, afiş, poster ve benzeri şeyler yapıştırmak" da yurttan atılma nedeni.

Toplantı özgürlüğü de yok: "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet veya yasa dışı öğrenci olaylarına katılmak suçlarından gözaltına alınıp, adli makamlara intikal ettirilmiş olmak" da yurttan atılmak demek. Dikkat çekici olan, yargılanıp hüküm giymenin değil, gözaltına alınmanın "yeter şart" olması.

Disiplin kurulunda öğrenci temsilcisi yok

Uyarı cezalarını yurt müdürü verebiliyor. "Suçun" tekrarında ceza bir üst dereceye çıkıyor. Cezaları kararlaştıran Disiplin Kurulu'nda öğrenci temsilcisi yok. İki veya dört memurdan ve yurt idarecisinden oluşuyor. Oylar eşitse, yurt idarecisininki iki oy sayılıyor. (TK)