Paris Zirvesi iklim vergisinde anlaşmaya varılamadan bitti

Fotoğraf: Zirveye sera gazı salımlarının vergilendirilmesi için baskı yapan göstericiler/videodan kayıt

Dünya liderleri ve finans patronlarının 22-23 Haziran'da Paris'te topladıkları iklim değişikliği ve yoksullukla mücadeleyi amaçlayan Yeni Küresel Finansman Antlaşması Zirvesi, Cuma günü kapsamlı bir açıklama olmaksızın sona erdi.

Deniz taşımacılığının sera gazı
salımınının vergilendirilmesi hedefine ulaşılamadı 

Katılımcılar, üzerinde anlaşılan birçok konunun ötesinde uluslararası deniz taşımacılığı sektörünün ürettiği sera gazı emisyonlarının vergilendirilmesi planları ve IMF aracılığıyla yoksul ülkelere 92 milyar Avro aktarma vaadinin gerçekleştirilmesi gibi temel konularda anlaşma sağlayamadı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un ev sahipliği yaptığı Yeni Küresel Finansman Antlaşması Zirvesi'nde ABD'yi Hazine Bakanı Janet Yellen ve Başkan'ın iklim elçisi John Kerry temsil etti.

Diğer katılımcılar arasında Çin Başbakanı Li Şian, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Dünya Bankası Başkanı Ajay Banga ve IMF Başkanı Kristalina Georgieva yer aldı.

Deniz taşımacılığının sera gazı salımlarının küresel ölçekte vergilendirilmesi fikrinin giderek taraftar kazandığı ve küresel denizcilik düzeninin odağındaki Birleşmiş Milletler ajansı Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün Temmuz toplantısında kabul edilebileceği bildirilse de ABD ve Çin'in bu tezi henüz tam olarak sindirmedikleri görüldü.

Kimi uzmanlar, böyle bir vergilendirmeyle yılda 100 milyar dolar ek vergi toplanabileceği ve Paris zirvesinde güçlü bir şekilde onaylanmasının Macron'un hanesine sembolik bir başarı olarak yazılacağına inanıyorlardı.

Macron: "ABD ve birkaç önemli
Avrupa ülkesi gemide değilse..."

Macron, zirvede "Bu vergisiz sektörün vergilendirilmemesi için hiçbir neden yok." dedi.

Ancak Fransa cumhurbaşkanı, Çin ve ABD'nin bu fikri desteklemediğini öne sürdü.

"Çin, ABD ve birkaç önemli Avrupa ülkesi gemide değilse, o zaman toplayamayacağınız bir vergi koymuş olursunuz," dedi

Vergilendirme, toplanan paranın, iklim değişikliğinin zorluklarıyla başa çıkmalarına yardımcı olmak için gelişmekte olan ülkelere yönlendirilmesi gerekçesiyle öneriliyordu.

Lula: "Bretton Woods
kurumları artık işlemiyor"

Önerileri destekleyen Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva gibi liderler zirvede bir beyaz sayfa açılmasını savundular.

Lula, delegelere, "İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaratılan Bretton Woods kurumları artık işlemiyor ve toplumların özlem ya da çıkarlarını karşılamıyor." dedi.

"Açık konuşalım, Dünya Bankası, dünyanın ihtiyaç duyduğu şeyler söz konusu olduğunda arzulananların pek azını karşılıyor. IMF de insanların beklentilerinin pek çoğunu karşılamayı başaramıyor."

Macron da Lula'ya katılarak küresel finansal kurumlarını "daha verimli, daha adil ve bugünün dünyasına daha iyi uyarlanmış" kılmak üzere reformlara girişme konusunda "tam bir fikir birliği"nin var olduğunu doğruladı.

Thunberg: "Gezegen ölmüyor, öldürülüyor" 

Ancak zirvenin dışında, protestocular ve çevreciler pankartlar ve sloganlarla eylemdeydiler, Fransa Başkanı Macron, ABD başkanı Biden ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u maskeleriyle alaya alıyorlardı.

Paris'te başka bir mekanda protestoculara seslenen İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, zirvenin bir fark yaratacağına yönelik kuşkularını dillendirdi.

"Gezegen ölmüyor, öldürülüyor" dedi. "Ve onu öldüren insanların kim olduğunu biliyoruz."

Hafta başında Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Paris Anlaşması'nın sanayi öncesi zamanlara göre küresel ısınma artışını 2 C altında - ve mümkünse 1.5 C'nin altında- sınırlama hedefini canlı tutmak için Çin hariç, yoksul ve gelişmekte olan ekonomilerde temiz enerjiye yıllık yatırım hacminin gelecek on yıl boyunca yaklaşık 1,8 trilyon avroya sıçratılması gerektiğini söylemişti.

(AEK)