Rusya’nın sıkıyönetim ilanı bölgedeki siviller için ne anlama geliyor?

* Fotoğraf: Jose Colon / Anadolu Ajansı (AA) - Zaporijya

Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerini uluslararası hukuk kurallarına aykırı bir şekilde ilhak eden Rusya, bu bölgelerde dün (19 Ekim) sıkıyönetim ilan etti. Sıkıyönetim kararı, yöneticilere kişisel özgürlükleri topyekûn kısıtlama yetkisi veriyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in imzaladığı sıkıyönetim kararnamesi sonrası Rusya ordusu Herson'daki sivillerin şehri terk etmesini istedi.

Peki, Rusya'nın sıkıyönetim ilanı bölgede yaşayan siviller için ne anlama geliyor? Bölgede bundan sonra ne olacak? Bu sorular, son iki gündür Avrupa basınının gündemini de meşgul ediyor.

TIKLAYIN - Rusya ilhak ettiği Ukrayna topraklarında sıkıyönetim ilan etti

Rusya'nın sıkıyönetim ilanına ilişkin Avrupa basınından öne çıkanları euro|topics'in derleme ve çevirisiyle aktarıyoruz...

* Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)

"Rusya, panik halinde"

Portekiz'in Visão gazetesi, Rusya'nın Ukrayna'da "askeri bir çıkmaza girdiği" görüşünde. Gazete kısaca şu değerlendirmeyi paylaşıyor:

"Herson'daki son muharebe, bizler Rusların yenilgisinin boyutuna dair net bir tasavvura sahip olamadan gerçekleşecek.

"Ancak, Putin'in bölgede ve işgal altındaki topraklarda sıkıyönetim ilan etmesi ve buralardaki halkın zorla tahliye ettirilmesi, Ukrayna'nın ilerleyişinin paniğe ve Rus birliklerinin hızla bölgeden kaçmasına sebep olduğunun sağlam bir göstergesi.

"Putin çıkmazda: Ya bütün güçlerini işgal ettiği dört bölgeden çekerek hepsini Kırım'a toplayacak ya da ciddi bir askeri yenilgiyi göze alması gerekecek."

"Sivil halk işgalci gücün insafına kaldı"

İsviçre'nin SRF haber sitesinin Rusya muhabiri Luzia Tschirky, sıkıyönetim ilanının "zorunlu tahliyelere hazırlık" olduğunu belirtiyor:

"Savaşın gidişatı açısından ... sıkıyönetim ilanının hemen bir etkisi olmayabilir, ancak Rusya'nın işgali altındaki topraklarda yaşayan insanlar ... eskiye nazaran işgalci gücün çok daha fazla insafına bırakılmış olacaklar.

"Ukrayna'nın Rusya işgali altındaki dört bölgesinde sıkıyönetim ilan edilmesiyle Rus işgalciler, yerel halk istemese de onları tahliye etmek için başka bir yol daha elde etmiş oldu. Görünüşe göre Vladimir Putin'in ilan ettiği sıkıyönetimin asıl amacı, yerel halk üzerindeki baskıyı artırmak ve Rusya'daki halka kendisinin kararlı bir devlet başkanı olduğunu göstermek."

"Sivilleri canlı kalkan yapmak istiyorlar"

Ukrayna'nın NV haftalık gazetesi, Rusya'nın sivil halkı tahliye etme kisvesi altında, askerlerinin güvenliğini sağlama niyetinde olduğunu söylüyor:

"Bilirsiniz, uydu aracılığıyla gemiler ve feribotlardan oluşan koca bir askeri filonun sağ kıyıdan sol kıyaya tahliye edildiğini görürseniz, elbette onları HIMARS füzeleriyle vurursunuz.

"Ancak uydudan filonun yarısının askerlerden, yarısının sivillerden oluştuğunu görürseniz, bu gemilere ateş etmezsiniz. Sözün özü Ruslar, Herson'dan tahliye edilen sivilleri canlı kalkan yapmak istiyor."

"Tek sebep savaş değil"

Rusyalı muhalif siyasetçi Leonid Gosman, Facebook'ta "Putin'in artık yurttaşların haklarına kafa yormak zorunda kalmayacağını" yazıyor:

"Bütün ülkeyi doğrudan diktatörlüğe dönüştüren, anayasayı ve tüm yurttaş haklarını rafa kaldıran bir kararname imzaladı.

"Bunu sağlayan da tüm devlet yetkililerinin, organizasyonların ve yurttaşların, koordinasyon konseyleri denen birimlerin talimatlarına uyması gerektiğine yönelik bir ifade. Fikirleriniz, haklarınız -hâlâ unutmadıysanız tabi- ve şimdiye değin yürürlükte olan bütün yasalar artık kadük.

"Bunu yalnızca savaş yüzünden de yapmadı, ne zamandır ülkede güya yasalar varmış gibi davranmaktan bıkmıştı."

Yeni yetkileri kim, nasıl kullanacak?

İngiltere'nin The Spectator haftalık gazetesi, Putin'in yeni kararnamelerle ele geçirilen bölgelerde ayrıntıları tanımlanmamış bir sıkıyönetim ilan etmesinin yerel yöneticilere kararname hükümlerini kendilerine göre yorumlama serbestisi tanıdığı kanısında. Gazete şöyle yazıyor:

"Kimlerin [yeni yetkileri] Moskova'nın yararına kullanacağını, kimlerin aslında bunları görmezden gelmeye çalışacağını ve kimlerin görevini kötüye kullanarak ve zimmetine para geçirerek eskisinden de fazla zenginleşeceğini merak ediyor insan.

"Çünkü Putin, yereldeki iktidar aktörlerini daha da güçlendirmenin nasıl sonuçlara yol açacağını düşünmemiş olabilir.

"Mesela, Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin apaçık savaş taraftarı değil. Pazartesi günü yaptığı ve şehirdeki seferberliğin sona erdiğini duyuran açıklaması, daha ziyade Kremlin'e yönelik bir meydan okuma olarak algılandı. Sobyanin daha önce de henüz kararnamenin hükümlerine başvurma niyetinin olmadığını ilan etmişti." (SD)