Soma sanıklarına cezasızlık, protestoculara ceza

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Manisa Soma'da 14 Mayıs 2014'te 301 madencinin hayatını kaybettiği katliamla ilgili davada karar çıktı.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin kendi verdiği kararı bozmasının ardından yeniden görülen davanın bugünkü karar duruşmasında mahkeme, "bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya neden olma" suçlamasıyla yargılanan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'a 20 yıl hapis cezası verdi. 

Şirketin Yönetim Kurulu Üyesi, bilirkişi raporlarında acil eylem planı yöneticisi olarak tespit edilen Haluk Evinç beraat etti.

Maden mühendisleri Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu hakkında 12'şer yıl 6'şar ay hapis cezası verildi.

Duruşmaya tutuksuz sanıklardan Soma Kömürleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan SEBGİS aracılığıyla katılırken diğer sanıklar katılmadı.

Sanıkların hiçbiri tutuklanmadı. Katliam davası cezasızlıkla sonuçlandı ama katliamı protesto edenlere ceza yağdırıldı.

TIKLAYIN-Soma davasında karar: 20 yıl hapis, sanıklar serbest

Soma'yı protesto edenlere dava

15 Mayıs 2014'te katliamı prostesto eden SOL Parti Yenişehir İlçe Örgütü yöneticisi Çağdaş Oğul Arı katliamı protesto eylemine katılıp ceza alanlardan sadece biri. 15 Mayıs 2014'te yani katliamdan bir gün sonra katıldığı eylem nedeniyle 10 arkadaşıyla birlikte hakkında dava açıldı.

TIKLAYIN-"Soma Kararı Akla ve Vicdana Aykırı"

4 ayrı suçtan 10 yıl ceza

2015 yılında yargılama yapıldı ve Arı'ya "kamu malına zarar vermek", "görevli memura mukavemet" "gösteriye silahlı" ve "silahsız katılmak" 4 ayrı "suçtan" ceza 10 yıl ceza verildi. Yargılamanın yapıldığı süreçte henüz 17 yaşında olduğu için cezada "indirime" gidildi ve 5 yıl 6 aya düşürüldü. Dosya Yagıtay'a gitti, 7 yıl sonra karar onandı ve Arı hakkında tutuklama kararı çıkarıldı. 

Denetimli serbestlikten yararlanması gerekirken Savcı, Arı'nın tutuklanmasını istedi, 4 Haziran günü tutuklanan Arı, 8 gün tutuklu kaldıktan sonra avukatların itirazı üzerine serbest bırakıldı. 

TIKLAYIN-Soma davasında Yargıtay kendi verdiği kararı bozdu

7 yıl sonra tutuklandı

Arı için mesele 8 gün değil, "bir gün bile bir saat bile tutuklu kalmamam gerekirdi" diyor ve ekliyor:

"Bu sadece 8 gün değil, adaletsizlik. İşçilere kıyanlar serbest bırakılıyor, işçi kıyımına karşı çıkanlar ise tutuklanıyor ya da cezalandırılıyor.

"Birgün bile olsa ben suçsuz yere hukuksuz bir şekilde tutuklandım. Ayrıca şu an sınava hazırlanıyordum. Netlerim çok iyiydi hukuk okumak istiyordum ve bu yönde hazırlandım, çok yüksek ihtimalle de kazanacaktım ama şu an hukuk okuma şansım elimden alındı.

TIKLAYIN-AYM'den, Soma İçin "Yaşam Hakkı İhlali" Kararı

"Hukuk okuma şansım elimden alındı"

"2 yıl üzerinde cezam olduğu için okusam bile Barodan ruhsat alamayacağım. Yani sadece 8 gün tutuklanmış olmakla ya da 5 yıl ceza verilmiş olmasıyla kalmıyor. Belki ilerde daha başka sorunlar bile yaşatabilir. Bütün bir yıl hazırlandım ve hukuk için hazırlandım şu an girsem bile tercih yapmak istediğim başka bir şey yok.

"Ayrıca dosya çelişkilerle dolu. 'Hem silahlı hem de silahsız eyleme katılmak' deniliyor. Çelişki daha buradan başlıyor. Her ikisini nasıl yapmış olabilirim. Silah dedikleri de bayrak sopası veya taş. 301 insanın ölümünü protesto ettiğim için, insanların ölümüne karş duruş sergilediğim için cezalandırılıyorum ve bunun cezası 10 yıl.

"Ama o dönem çocuk olduğum için 'indirim' yapıyorlar, 5 yıl verelim diyorlar.  Hayatımdan 8 günü değil, bir yıldır çaba sarf ettiğim amacımı çaldılar. Şimdi ne yapacağımı nasıl tercih yapacağımı bilmiyorum." 

TIKLAYIN-Soma Davasında Gerekçeli Karar: "Can Gürkan Ocaktaki Riskleri Biliyordu"

Ne olmuştu?

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020'de, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nin verdiği, istinafın da onadığı kararı bozmuştu. 12. Ceza Dairesi, sanıkların "bilinçli taksirle öldürme" suçundan değil, 301 kez "olası kastla öldürme" ve 162 kez yaralama suçundan cezalandırılması gerektiğini belirtmişti.

Bu karar, başta iş kazasının yaşandığı Eynez ocağının sahibi Can Gürkan olmak üzere, sanıkların binlerce yıl hapis cezasıyla cezalandırılması demekti.

Bu sırada Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin üyeleri değişti. Üye değişikliğinden hemen sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, 8 Ocak'ta 12. Ceza Dairesi'nin 30 Eylül 2020 tarihli kararına itiraz etti.

İtirazın ardından, 12. Ceza Dairesi'nin yeni üyeleri 10 gün içinde yaklaşık 6 bin sayfalık dosyayı inceledi ve itirazı haklı bularak sanıkların olası kastla öldürme suçundan değil, bilinçli taksirle öldürme suçundan cezalandırılması gerektiğine hükmetti.

12. Ceza Dairesi'nin 30 Eylül 2020'deki ilk kararından sonra duruşma günü vermek için 3 aydan fazla bir süre bekleyen Akhisar Ceza Mahkemesi, yeni karardan hemen sonra duruşma günü verdi.

Yeni karara göre, sanıklar Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan ile baş mühendisler Efkan Kurt, Adem Ormanoğlu ve Haluk Evinç en fazla 22 yıl hapis cezasıyla cezalandırılabilecek.

Yargıtay'ın ikinci bozma kararının ardından davanın ilk duruşması 13 Nisan'da görüldü. Bugün de mahkeme kararını açıkladı. (RT)