“Trump, Kongre baskınını durdurmamayı tercih etti”

* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv

ABD Kongresine 6 Ocak 2021 tarihinde düzenlenen baskına ilişkin kamuoyuna açık duruşmalar 10 Haziran'dan bu yana devam ediyor.

6 Ocak Soruşturma Komitesinde bugün (22 Temmuz) sekizincisi görülen duruşmada, olay günü dönemin ABD Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te geçirdiği 187 dakika ele alındı.

Duruşma sırasında ayrıca Trump döneminde Beyaz Saray'da Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı olarak görev alan Matthew Pottinger ve eski Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Sarah Matthews ifade verdi.

Komite üyelerinden Elaine Luria, Trump'ın Kongre baskını sırasında yaklaşık 2,5 saat boyunca Beyaz Saray yemek odasına kendisini kapadığını ve Fox News'i izlediğini söyledi. Luria ayrıca, o dakikalarda Trump'ın fotoğrafını çekmek isteyen resmi fotoğrafçıyı da reddettiğini kaydetti:

"O gün Beyaz Saray önündeki konuşmasını bitirdikten 15 dakika sonra, Kongrenin etrafının sarıldığını ve saldırı altında olduğunu biliyordu."

6 Ocak Soruşturma Komitesi ise Donald Trump'ı Kongreye yönelik "saldırıyı durdurmamayı tercih etmekle" suçladı.

ABD'de 3 Kasım 2020'de yapılan başkanlık seçimlerini Demokrat Partili aday Joe Biden, yüzde 51,3 oy alarak kazanmıştı. Rakibi ve önceki ABD Başkanı Trump ise sonuçları kabul etmeyerek seçimlerin "hileli" olduğunu söylemişti. Trump'ın destekçileri 6 Ocak 2021'de Kongre üyelerinin Joe Biden'ın başkanlığını tescil etmek için toplandığı Kongre binasını basmıştı.

Demokratların öncülüğünde kurulan ve Demokrat Parti ile Cumhuriyetçi Partililerden oluşan Soruşturma Komitesine Demokrat Partili Temsilciler Meclisi üyeleri Bennie Thompson ve Liz Cheney başkanlık ediyor.

"Kalabalığı durdurmak için bir şey yapmadı"

COVID-19 testi pozitif çıktığı için bugünkü duruşmaya video konferans ile katılan Demokrat Partili Komite Başkanı Thompson, Trump'ın kızı Ivanka Trump ve oğlu Donald Trump Jr.'ın çağrılarına rağmen Kongre'ye giden kalabalığı durdurmak için bir şey yapmadığını söyledi.

Amerika'nın Sesi (VOA) Türkçenin aktardığına göre, duruşmada Komiteye basına kapalı bir şekilde ifade veren ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley'nin ifadesi de dinlendi. Milley, Kongre saldırı altındayken Trump'ın kendisini hiç aramamasına şaşırdığını anlattı:

"Başkomutansınız. Amerika Birleşik Devletleri'nin Kongresi'nde bir saldırı yaşanıyor ve hiçbir şey yok. Ne bir telefon ne de başka bir şey. Sıfır."

"Beyaz Saray'dan Kongre'ye yürümek istedi"

Önceki duruşmalarda, Trump'ın Beyaz Saray'dan Kongre binasına yürümek, fakat ancak Gizli Servis'in buna karşı çıktığı gündeme gelmişti.

Oturumda sesi değiştirilerek ses kaydı paylaşılan Beyaz Saray güvenlik yetkilisi buna ilişkin sorulan soruya şu yanıtı verdi:

Doğrusunu söylemek gerekirse hepimiz şok içindeydik. Bunun ne anlama geldiğini hepimiz biliyorduk. Yani Kongre'ye yürümesi halinde bunun artık bir miting olmadığını, başka bir şeye dönüşeceğini biliyorduk. Buna isyan, darbe deyin, ne derseniz.

Komite üyesi Luria'nın aktardığına göre ise "Neredeyse herkes, Trump'ı şiddeti kesin bir dille kınaması konusunda uyarmıştı; fakat eski başkan insanların yalvardığı şeyi yapmamayı tercih etmişti."

"Seçim bitti" demek istemedi

Öte yandan, Komite, Trump'ın baskın günü kaydedilen ancak daha önce hiçbir yerde yayımlanmayan bir videosunu da paylaştı.

Söz konusu videoda Donald Trump'ın kendisine hazırlanan metinde "seçim bitti" ifadesini okumayı reddettiği, bunun yerine "Kongre seçim sonuçlarını onayladı" demek istediği görülüyordu.

The Jan. 6 committee aired outtakes from Trump's remarks the day after the Capitol attack as he struggled to admit the election was over.

"I don't want to say the election is over," he said. "I just want to say Congress has certified the results." https://t.co/1T4RGDNiJK pic.twitter.com/jOYTO5oL8b

— POLITICO (@politico) July 22, 2022

Ne olmuştu?

ABD'de 3 Kasım 2020'de yapılan başkanlık seçimlerini Demokrat Partili aday Joe Biden, yüzde 51,3 oy alarak kazandı.

Rakibi ve Cumhuriyetçi Partili önceki ABD Başkanı Donald Trump ise sonuçları kabul etmeyerek seçimlerin "hileli" olduğunu söyledi.

Trump'ın destekçileri 6 Ocak 2021'de Kongre üyelerinin Joe Biden'ın başkanlığını tescil etmek için toplandığı Kongre binasını bastı. Baskında dört kişi hayatını kaybetti, 100'den fazla polis memuru yaralandı.

Kongre saldırısıyla ilgili gözaltına alınan 725 şüphelinin çoğu "Kongre binasına izinsiz girmek", "düzensiz davranış", "Kongrenin faaliyetlerini engellemek ile" suçlanırken 325 şüpheli "memurlara saldırmak için tehlikeli silah kullanmak" gibi suçlarla karşı karşıya kaldı.

Saldırıyla ilgili soruşturma, Demokratlarının çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nin özel bir komite tarafından yürütülüyor.

Bu duruşmaların ve komitenin amacı ise yalnızca 6 Ocak'taki Kongre baskınını değil, aynı zamanda 2020 başkanlık seçimlerinde Trump'ın liderliğinde olduğu iddia edilen seçim sonuçlarını tersine çevirmeye yönelik "koordine ve çok adımlı çabaları" da soruşturmak.

TIKLAYIN - ABD'de Kongre baskını nedeniyle Trump'a ilk dava

Öte yandan, Donald Trump'ın 6 Ocak'taki Kongre baskınını kışkırttığı iddialarıyla ilgili yargılanmasında son aşama 13 Şubat 2021'de tamamlandı. Senatodaki oylamada 57 senatör Trump'ın mahkum edilmesi yönünde, 43 senatör ise mahkum edilmesine karşı oy kullandı.

Böylece 100 sandalyeli Senatoda suçlu bulunabilmesi için en az 3'te 2 çoğunluğun oyu (67 senatör) gereken Trump, hakkındaki "halkı isyana teşvik" başlıklı azil suçlamasından aklanmış oldu. (SD)