Yargıtay’dan emsal karar: İşkolu tespit başvurusu bekletici mesele yapılamaz
Uluslararası nakliyat şirketi Kühne Nagel ile Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) arasında süren yetki tespiti davasında Yargıtay son kararı verdi ve emsal niteliğinde hüküm kurdu.
Davayı görüşen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, sendikaların çoğunluk tespit başvurusundan önce yapılmış olan herhangi bir işkolu tespit başvurusunun, çoğunluk tespiti açısından bekletici mesele yapılamayacağına karar verdi.
Yargıtay’ın emsal niteliğindeki kararıyla Kühne Nagel Nakliyat Şirketinde TÜMTİS’in toplu sözleşme yapma yetkisi kesinleşmiş oldu. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararında şöyle dedi:
Öncelikle belirtmek gerekir ki, her ne kadar dairemizin bu konuda daha önce vermiş olduğu kararda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yetki tespit başvuru tarihinden önce işkolu tespit başvurusunda bulunulmuş ise işkolu tespit kararının beklenilmesi, işkolu tespit kararına da itiraz edilmesi durumunda buna ilişkin yargılamanın sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiği kabul edilmiş ise de konunun yeniden değerlendirilmesi ile dairemizin anılan kararında belirtilen uygulamanın değiştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtmek gerekir ki, toplu iş sözleşmesi yetki tespit başvurusunun yapılması ve yetki sürecinin başlaması durumunda, bu tarihten sonra işkolu tespitine ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı dahi bir sonraki dönem için geçerli olup mevcut yetki başvurusunu etkilemeyeceğinden, bir işyerine ilişkin işkolu tespit başvurusunun hangi tarihte yapıldığının bir önemi olmaksızın bu husus yetki tespit işleminde bekletici mesele teşkil etmeyecektir.
Bu anlamda yetki başvurusundan sonra verilen, işyerinin farklı işkolunda yer aldığına dair kesinleşmiş bir mahkeme kararı da, mevcut yetki uyuşmazlığını etkilemeyecektir.
TÜMTİS: Sendikalaşma mücadelemizi engelleyemezler
TÜMTİS, Yargıtay’ın emsal kararından sonra yaptığı açıklamada “İşverenlerin artık alışkanlık haline getirip sıkça kullanmaya başladığı bu hileli yol, sendikamız ile Kühne Nagel Nakliyat Şirketi arasında görülen çoğunluk tespitine itiraz davasında Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin görüş değiştirmesiyle kapanmış oldu. Böylece sendikamızın toplu sözleşme yetkisi kesinleşmiş ve Kühne Nagel’deki örgütlenme mücadelesi başarıyla sonuçlanmıştır. Kühne Nagel işvereninin süreci uzatmak için giriştiği çabalar sonuçsuz kalmıştır. İşverenin haksız itirazlar ve davalarla, sendikal çalışmaya öncülük eden işçileri işten atmakla sendikalaşma mücadelemizi engelleyemeyeceği bir kez daha ispatlanmıştır.” dedi.
Ne olmuştu?
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi daha önce verdiği bir başka kararda (2021’de); sendikaların çoğunluk tespit başvurusundan önce yapılmış olan herhangi bir işkolu tespit başvurusunun, çoğunluk tespiti açısından bekletici mesele yapılacağına hükmetmişti.
İşverenler, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin bu kararını, işyerindeki sendikal çalışmayı engellemek için bir koz olarak kullanmaya başlamıştı.
İşyerlerindeki sendikal çalışmadan haberdar olan işverenler, işkolu tespiti için başvuru yaparak yıllarca sürecek bir dava sürecini başlatıyorlardı.
Böylece sendikaların çoğunluk sağlayarak toplu sözleşme yetkisi almasını engelliyorlardı. Kısa sürede bitmesi gereken çoğunluk davaları, işkolu davaları sebebiyle yıllarca sürüncemede kalıyordu.
TÜMTİS’in çoğunluk tespiti istediği Kühne Nagel’de aynı yöntemi kullanarak sendikanın toplu sözleşme yetkisi almasını engellemeye çalıştı.
TÜMTİS Kühne Nagel’de Kasım 2020’de yasal çoğunluğu sağlamıştı. Kühne Nagel buna karşı dava açmış, davada daha önce açtığı işkolu tespiti davasının bekletici mesele yapılmasını ve TÜMTİS’in lehine olan çoğunluk tespitinin iptaline karar verilmesini istemişti. (HA)