YSK, gümrük kapılarında oy verme işlemine dair esasları belirledi
Yüksek Seçim Kurulu'nca (YSK), Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde gümrük kapılarındaki oy verme işlemine ilişkin genelge, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Genelgeye göre, gümrük kapılarında oy verme işlemi, 27 Nisan Perşembe günü saat 08.00'de başlayacak ve 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00'ye kadar sürecek. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması durumunda ise oy verme işlemi 20 Mayıs Cumartesi günü saat 08.00'de başlayacak ve 28 Mayıs Pazar günü saat 17.00'ye kadar devam edecek.
Gümrük kapılarında sadece Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı seçmenler oy kullanabilecek.
Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde, 27 Nisan Perşembe günü başlayacak oy verme işleminde, özel imal ettirilmiş ve "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu" filigranı bulunan beyaz renkteki birleşik oy pusulaları ve ön yüzünün sol üst köşesinde YSK amblemi yer alacak şekilde hazırlanan filigranlı sarı renkteki zarflar ile "Tercih" ve "Evet" mührü kullanılacak.
Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması ve referandum şeklinde yapılması halinde ise ön yüzünün sol üst köşesinde "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu" filigranlı sarı renkteki zarf, beyaz zemin üzerine "Evet", kahverengi zemin üzerine "Hayır" ibarelerinin bulunduğu birleşik oy pusulası ile "Tercih" mührü kullanılacak.
Gümrük kapılarında görev yapacak kurullar, sandık kurulları, sandık kurullarında görev alamayacaklar, oy torbaları ulaştırma komisyonunun oluşumu ve görevlerine ilişkin esaslar da genelgede yer aldı.
Sandık çevresinde düzenin sağlanması ve yasaklar, oy verme araçları ve tesliminin de belirlendiği genelgede, oy verme yeri ve zamanı, oy verme yeterliğinin tespiti ile engellilerin oy kullanması, okuma yazma bilmeyen seçmenlerin oy kullanmalarına ilişkin ayrıntılarda bulunuyor.
Sandık kurulu mührü yoksa da geçerli sayılabilir
Genelgede, torbaların açılması, zarfların sayımı ve geçerli olmayan zarflara ilişkin, şu bilgilere yer verildi:
"Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, 'Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu' filigranı olmayan kağıttan imal edilmiş olan, Yüksek Seçim Kurulu amblemi olmayan, üzerinde geçici gümrük kapısı seçim kurulu ve sandık kurulu mührü bulunmayan, tamamı yırtılmış olan, üzerinde geçici gümrük kapısı seçim kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan, zarflar geçersiz sayılır.
Ancak, üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen YSK filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarflar geçerli sayılır."
Genelgeye göre, itiraza uğrayan zarflar ile itiraza uğramadan geçersiz sayılan zarflar, seçim kurulu başkanınca bir kenara ayrılacak.
Geçici gümrük kapısı seçim kurulu, bütün zarfları kontrol ettikten sonra itiraza uğrayan zarfları inceleyerek, geçerli veya geçersiz sayılması yönünde kararını verecek. Sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz oy zarflarının toplam sayısı sandık sonuç tutanağının ilgili yerine işlenecek.
Geçersiz zarflar paketlenecek ve paketin üzeri mühürlenerek zarf sayısı yazılacak. Bu işlemler yapıldıktan sonra o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz zarfların toplam sayısı ile oy kullanan seçmen sayısı karşılaştırılacak. Eğer zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısına eşit veya eksik ise başkaca bir işlem yapılmayacak.
Zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısından fazla ise eşitliği sağlamak için önce geçersiz zarf sayısı düşürülecek, geçersiz zarf sayısının düşülmesi halinde de eşitlik sağlanamıyorsa, geçici gümrük kapısı seçim kurulu başkanı geçerli zarflar arasından, eşitliği sağlayacak sayıda zarfı gelişi güzel çekecek ve bu zarflar açılmadan yakılarak imha edilecek.
Geçerli ve geçersiz sayılacak oylar
Geçerli ve geçersiz sayılacak oylara ilişkin maddeye göre, sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan, arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan, hiçbir yerine "Tercih" veya "Evet" mührü basılmamış olan birleşik oy pusulaları geçerli olmayacak.
Ayrıca birden fazla cumhurbaşkanı adayına, aynı ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye veya birden fazla ittifaka ayrılan alanlara "Tercih" veya "Evet" mührü basılmış olan, birden fazla cumhurbaşkanı adayına, aynı ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye veya birden fazla ittifaka ayrılan alana taşmış "Tercih" veya "Evet" mührü bulunan, bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan, üzerine "Tercih" veya "Evet" mührü dışında veya "Tercih" veya "Evet" mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan, üzerinde yer alan cumhurbaşkanı adaylarına, siyasi partilere ve ittifaklara ait bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan, üzerinde yer alan matbu yazıların dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan birleşik oy pusulaları da geçerli olmayacak.
Oy pusulalarını geçersiz kılmayacak durumlar
Oy pusulalarını geçersiz kılmayacak durumlara ilişkin ise şunlar kaydedildi:
"Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması, bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması, herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla yapıldığının anlaşılamaması, birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle "Tercih" veya "Evet" mührüyle oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi, bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti veya ittifak alanına basılan "Tercih" veya "Evet" mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması, başka bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti veya ittifak alanına taşmamak kaydıyla cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti veya ittifak alanına birden çok "Tercih" veya "Evet" mührü basılması, yetkili seçim kurullarınca gönderilen ve Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olması, zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanının geçersiz olması diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmez."
Oyların sayım ve dökümüne göre, önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
Geçersiz sayılan veya geçerli olmasına rağmen hesaba katılmaması gereken oy pusulaları ile geçerli olup olmadığı veya hesaba katılıp katılmaması yönünden tereddüt edilen veya itiraza uğrayan oy pusulaları, sayım ve döküm cetveline işlenmeksizin ayrılacak ve sandık kurulu başkanı tarafından muhafaza altına alınacak. (ME)