Yunanistan: İş var işçi yok, işçi var iş yok!

 Fotoğraf: Haziran'da Atna'da parlamento önünde çalışma yasası protestosu. Aristidis Vafeiadakis/Zuma Wire/Rex/Shutterstock

COVID 19 salgınının son iki yılda çalışma alışkanlıklarıyla iş ve işçi ihtiyaçlarını derinden etkileyip değiştirdiği Yunanistan işgücü piyasasında patronlar işçi, işçiler de iş bulamamaktan yakınıyor.

Yunanistan İşçi Bulma Kurumu (OAED) verilerine göre iş gücü piyasasında programcılık ve mühendislik gibi yüksek nitelikli işlerin yanı sıra, yüksek öğrenim gerektirmeyen müşteri hizmetleri, inşaat, imalat, kaynak, depo ve lojistik, yükleyici ve boşaltıcılık gibi işler için de işçi gücü sıkıntısı çekiliyor. Münhal işler aylarca boş kalırken, boş pozisyonları iş gücü piyasasının dışından doldurmak da oldukça uzun zaman alıyor ve vasıflı işçi açığı oluşuyor.

OAED verilerinin 2022'de Yunanistan iş gücü piyasasına daha kuvvetle yansıması bekleniyor. Halen bir işte çalışan işçiler arasında işini değiştirmeyi düşünenlerin sayısı giderek artıyor ve başka iş arıyor. Özel işçi bulma kurumu Randstad'ın kısa süre önce yaptığı bir araştırmaya göre 10 çalışandan 6'sı yeni iş arıyor.

Salgından kurtulmanın uzun zaman alması, çalışanları iş ve hayat dengelerinde değişiklik yapmaya itiyor. Uzmanlar, başta sanayi olmak üzere ekonominin bütün sektörlerinde salgının yol açtığı kargaşa ve belirsizlik süre gittikçe işgücü açığının aratacağını öngörüyor.

Dostunu işe sok 300 Avro kazan

Bir sanayi kuruluşu altı haftalık deneme süresinden sonra adayın kalıcı olarak işe alınması koşuluyla, istihdam edilecek işçi bulup getiren çalışanlarını her yeni kişi başına 300 Avroyla ödüllendiriyor.

Ülkenin doğusundaki Inofyta'da üretim tesisleri bulunan bir başka büyük sanayi grubu "K" ise , "Pesine modeli"ne geçmeyi gündemine almış. "Pesine" şirketi 1960'larda Boeotia'daki alüminyum fabrikası çevresine yüzlere konut inşa etmiş, evle iş yeri arasındaki mesafeyi kısaltıp kiraları aşağı çekerek fabrikada çalışmayı nitelikli işçiler için daha cazip kılmayı denemişti. 

Yunan patronların hikayesi tanıdık: "İş var çalışmıyorlar"

Yunanistan İstatistik Kurumu'nun (ELSTAT) istihdam istatistiklerine göre, Nisan - Haziran 2021 döneminde işsizlik oranı düşerken, birincil sektör ve hane halkı faaliyetleri dışındaki yıllık açık iş sayısında artış gerçekleşmişti. Önceki dönem 5 bin 600 olan açık pozisyon sayısı %117.8 artışla 12 bin 180'e yükselmişti. 

Bu olgular yalnızca Yunanistan'a özgü olmamakla birlikte salgının sürüyor olması, ücretlerin düşüklüğü, işlerin açılmasının neredeyse tamamen turizme dayanması ve nihayet Yunan aile geleneklerinin, gençlerin aldıkları paraya değmeyen ve "kendilerine yakışmayan" düşük ücretli ve düşük statülü işlerde çalışmasına izin vermemesi dolayısıyla da iş gücü açığı kısa sürede kapanacağa benzemiyor. 

Şirketler, yalnızca yüksek nitelikli işler için değil, makine operatörleri, tesisatçılar, kaynakçılar, buzdolapçılar gibi uzmanlık gerektiren işler için de personel bulmakta sıkıntı çekiyor.

En çok aranan pozisyonlar 

Niteliksel OAED verilerine göre programcı ve mühendislerin yanı sıra müşteri hizmetleri çalışanları, inşaat işçileri, gıda üretim işçileri ve ustaları, yiyecek ve içecek ustaları, satıcılar, kaynakçılar ve depo çalışanlarda sıkıntı var. Lojistik, güvenlik görevlileri, yükleyiciler, boşaltıcılar, sürücüler ve distribütörler, makine operatörleri ve yardımcıları, elektrikçiler, tesisatçılar, buzdolapçılar, vücut çalıştırıcılar, kasiyerler, muhasebeci yardımcıları, satın alma yöneticileri, kalite kontrol yöneticileri, gıda teknologları, aşçılar gibi yüksek öğrenim gerektirmeyen açık pozisyonlar için personel bulunamıyor.

Çalışma Bakanlığı işgücü talebi ve arzı arasındaki büyük boşluğu kapatmak üzere eğitim ile işgücü piyasası arasında daha yakın bir bağlantı kurulmasını teşvik eden bir yasa hazırlığı üzerinde çalışıyor. (AEK)