Marx-Engels ve İki Kitap

2018 yılı “Sosyalizme ve dolayısıyla tüm emek hareketine ilk kez bilimsel bir temel kazandıran” Karl Marx’ın 200. doğum yıldönümü idi. Dünyayı öğretisi ile sarsan bir isim olarak Marx’ın 200. doğum yıldönümünde dünya genelinde olduğu gibi, Türkiye’de de normal yayım periyodundan farklı olarak pek çok Marx ve Engels ile ilgili kitap yayımlandı. Yeni yıla girerken de bu kitaplar yayımlanmaya devam ediyor.

Kor Yayınları geçtiğimiz Kasım ayında yayınlıdığı “Ateşi Geleceğe Taşıyanlar” kitabından sonra, şimdi de Marx’ın “Matematiksel Elyazmaları”nı yayınladı. “Felsefe, tarih ve politik ekonomi alanlarında yaptığı çalışmalarla silinmeyen izler bırakmış olan Karl Marx”ın matematik üzerine tuttuğu notlardan oluşan bu kitap ile “bir sosyal kuramcının matematiğe bakışını, kendi felsefi sistemini matematiğe nasıl uyğuladığını” görmek mümkün oluyor.

Önemli oranda Prof. S. A. Yanovskaya’nın 1968 yılında Moskova’da yayımlanmış olan Mathematicheskie Rukopssi adlı çalışmadan yararlanılarak hazırlanmış “Matematiksel Elyazmaları”. Öner Ünalan’ın çevirisi ile yayımlanan kitap, Karl Marx’ın matematiğe ilgisinin nereden geldiği, matematiği kendi öğretisine uygun bir hale getirmek için ne tür çalışmalar yaptığı gibi konuları ele alan yazılardan oluşuyor.  

“Ateşi Geleceğe Taşıyanlar”

“Ateşi Çalmak” adlı otobiyografik romanında Galina Serebryakova, Karl Marx’ı, Yunan mitolojisinin en önemli figürlerinden Prometheus’a benzetir. Kurtuluş ateşini işçi sınıfının ellerine veren, yani onlara “ışık”a giden yolu gösteren Marx ve Friedrich Engels’in yaşamını anlatıyor bu 5 ciltlik bu eser. Yani aslinda Serebryakova’nin “Ateşi Çalan” kişi olarak Prometheus’a benzettiği Marx, sadece ateşi çalmakla kalmamış, ayrıca Engels ile birlikte “Ateşi Geleceğe Taşıyanlar”dan biri olmuştur.

Kor Yayınları’nın 2018 yılının Kasım ayında yayınlamış oldukları aynı isimli kitap, Karl Marx ve Friedrich Engels’in “Ateşi Çalan” bu ikilinin, ateşi geleceğe nasıl taşıdıklarını anlatıyor.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Marksizm-Leninizm Enstitüsü tarafından 1957 yılında Moskova’da basılan kitabı Türkçe’ye Alaattin Bilgi çevirmiş. Kitapta Marx ve Engels’in çağdaşlarının, bu iki önemli isim ile ilgili anıları derlenmiş. Engels ve Lenin’in Marx ile ilgili değerlendirmelerinin yanı sıra, Fransız sosyalist ve Marx’ın kızı Laura’nın eşi olan Paul Lafargue, Marx ve Engels’in yakın arkadaşlarından terzi Friedrich Lessner, Marx’ın en küçük kızı Eleanor Marx-Aveling bunlardan bir kaçı.

Enstitü kitabın Rusça baskısı için yazdığı önsözde şöyle diyor: “Bu anılarda biz, Marx ve Engels’i yalnız birer büyük düşünür ve seçkin devrimciler olarak değil, aynı zamanda en güzel ve en soylu insan niteliklerini kişiliklerinde birleştirmiş birer ölümlü insan olarak görmekteyiz.” (FD)