Rusya’nın açık kartı: Gürcistan ve Ukrayna

*Ukrayna ordusu ve Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasındaki çatışmaların yoğun yaşandığı Avdivka şehrindeki izleri dikkat çekiyor. Fotoğraf: Ali Atmaca - AA

Rusya'nın Ukrayna'ya ne zaman saldıracağı yönünde tahminlerin yürütüldüğü, bir sonraki günlerin savaş gerçekliğini yaklaştırdığı, Avrupa diplomasisinin Rusya'yı sözlü uyarı yağmuruna tuttuğu, bu sözlü yağmurun dayanışma halinin ise Ukrayna'ya sunulduğu günlerdeyiz.

Rusya, Ukrayna sınırına son zamanlarda olduğundan daha fazla asker yığmış durumda. Son teknoloji hava savunma sistemlerinin kurulduğu, Karadeniz'de savaş gemisi birliğinin konuşlandırıldığı, Ukrayna'daki yabancı diplomatların ve hatta Ukraynalı milletvekillerinin ülkeden ayrıldığı son durumda savaşın yakın olduğunu bildiren çok fazla somut olay var. Ukrayna'da yerel halk, olası bir savaş durumuna karşı kendi savunması için eğitim çalışmaları almaya uzun zaman öncesinden başlamış durumdayken Rusya ile sınır komşusu olan ve Rus askerlerinin yığınak yaptığı Kharkiv'de binlerce kişi bir araya gelerek Rusya'nın Ukrayna'ya girmesine karşı eylem gerçekleştiriyor.

*Birçok evin ve sivil toplum kuruluşunun balkonlarında dalgalanan Ukrayna bayrağına bakılırsa Gürcistan'ın temel gündemi Ukrayna.

Peki, yakın tarihinde Rusya'nın toprak ilhakında bulunduğu Gürcistan'da durum nedir?

Dünyanın pek çok ülkesinden insanların sosyal medya aracılığıyla Rusya'ya karşı Ukrayna'yla dayanışma gönderileri paylaştığı ve savaş karşıtlığı sergilediği günlerden geçerken Gürcistan'da bunun yansımasını pek çok eve ve kurumsal alanlara asılmış Ukrayna bayrakları ile görmek mümkün.

Yakın tarihte kendi toprakları Rusya tarafından ilhak edilen Gürcistan'da, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaş hazırlıklarının Gürcistan halkının günlük hayatının bir parçası olması ve buna karşı politik duruşun her yerde gösterilmesi şaşırılacak bir durum değil. Nitekim normal koşullarda da Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te her duvarda Putin ve Rusya karşıtı yazılar görmek mümkün.

Tiflis'te yer alan meclis binası önünde yapılan eylemlerle Gürcü halkı, Ukrayna'nın yanında yer aldığını sıklıkla dile getiriyor. Ancak bunun Gürcistan diplomasisindeki karşılığı biraz karışık.

Gürcü milletvekilleri Ukrayna'yı desteklemek için partiler arası bir karar üzerinde anlaşamadılar. Yayımlanan bildirge Rusya'yı tam olarak karşısına almazken bunda Rusya yanlısı politikaları ile bilinen Georgian Dream Partisi'nin rolü büyük. Avrupa Birliği'ne girmek adına taahhüt edilen reformların uygulanmaması sebebiyle sürekli baskı altında olmak, partinin bir gerekçesi olarak görülebilir. Diğer yandan Rusya ile ilişkilerin normalleşmesi önemsenirken Rusya, Gürcistan'da Rusya karşıtlığının beslenmemesine bağladığı koşullar ile bunun gerçekleşebileceğini sunuyor. Georgian Dream ise belli ki bu koşulu gerçekleştirmeye çabalıyor.

Parlamento tarafından yayımlanan ve Rusya'yı doğrudan hedef almayan bildirgenin aksine geçen Aralık ayında Gürcistan Rusya'ya karşı direkt tavrını koymuştu. 2008 Bükreş Zirvesi'nde Ukrayna ve Gürcistan'ın NATO'ya üye olma taahhüdüne karşı Rusya'nın "Üyelik taahhüdü geri çekilmeli" açıklamaları bu tavrın sebebiydi. Gürcistan ve Ukrayna'nın ilişkileri yakın zaman önce gerilse de bu gerilime sebep olan olayın çözülmesiyle müttefik olduklarını açıklamışlardı.

Bahsi geçen olay ise şu an Gürcistan'da tutuklu bulunan eski Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakashvili'nin yakın zamana kadar kaçak olarak Ukrayna'da bulunması ve orada Ukrayna Ulusal Reform Konseyi'ne lider olarak görevlendirilmesiydi.

Gürcistan'da temel gündem Ukrayna

Muhalif partiler ve Gürcistan halkı tarafından büyük bir tepkiyle karşılanan bahsini ettiğimiz bildirgeye karşı pek çok insan hakları aktivisti, geçen ocak ayında Meclis önünde yapılan eylemle Ukrayna yanlısı bir dilekçe hazırlayarak imzaladı. Bugün Tiflis'te Parlamento binası önünde yapılan eylemlerden birçok evin ve sivil toplum kuruluşunun balkonlarında dalgalanan Ukrayna bayrağına bakılırsa Gürcistan'ın temel gündemi Ukrayna.

Savaşın çıkıp çıkmaması ise Rusya'nın rakiplerine karşı kendini güçlü hissedeceği koşullara bağlı. Ancak şunu görmek gerekiyor ki her iki koşulda da açık kart olarak kullanılan iki ülke var: Gürcistan ve Ukrayna. Bu iki ülkedeki halkın savaşta ölmesi, topraklarının ilhak edilmesi, yüzbinlerce insanın göçle karşı karşıya kalması emperyalist devletler arasındaki güç savaşı ile yakından alakalı. Bunu Ortadoğu'da süregelen savaş ve çatışma halinden zaten biliyoruz. Ve yine bilinen birşey ki Ukrayna ve Gürcistan, her koşulda Rusya'nın açık kartı olmaya devam edecek.

(ACA/AÖ)