Yedi Tepeli Şehirde Yedinci Kıta İşleriyle Keyfettim

*Küratör.:Nicolas Bourriaud. 

Artık aktif üyesi olduğum "En Güzel Yaştaki İnsanlar Kulübü"nün zaman ve mevsime bağlı kalmaksızın ke(ş-y)fetmek amentüsü uyarınca 'fırsatın kazası olmaz' diyerek gittiğim İstanbul'da; keşfettim, keyfettim, yoruldum, Eylül güneşi ve serinliğiyle güzelleştim.

Yedi Tepeli şehirde "Yedinci Kıta" işleri

Yıllardır kültür ve sanat adına güzellikler üreten, üretilen güzelliklere destek vererek sergileme fırsatları yaratarak sanatseverleri ihya eden İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV)'nın güncel sanat alanında 16. kez düzenlediği 2019-İstanbul Bienali'nde sergilenen işleri izlemek iyi geldi bana.

Bienal'in ana mekanı olan MSGSÜ İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nin giriş dahil toplam beş katında 39 sanatçı ve sanatçı kolektifinin toplam 38 eseri görülebiliyor.

"İçinde bulunduğumuz, insanların dünya üzerindeki etkisinin en üst düzeye çıktığı, insan faaliyetleriyle şekillenen jeopolitik dönem" olarak adlandırılan Antroposen (insan) çağına ilişkin gerçek / kurmaca hikâyelere dayalı eserler buraya yerleştirildiğini söyledi, rehber gezdirdiği gruba.

Müzenin bölümlenmesi, sergilenen işleri ferah feza izleyebilme ve inceleme olanağı sağlıyor. Bazı eserler sürprizli; örneğin Güneş Terkol ve Güçlü Öztekin'in işi gibi.

Tueriya Magadlela'nın her renkteki naylon külotlu çorabın ağ kısımlarını dikerek birleştirdiği emek, cinsellik, cinsiyetler arası eşitsizlik, ırk temelli şiddeti işlediği işi de dikkat çekiciydi.

Yaklaşık üç saatte gezdiğim müzeden dışarı çıktığımda gözlerim gün ışığına zor uyum sağladı. İnsanlığın doğaya verdiği zararı sanat aracılığıyla anlatan eserleri izlemek -yine- kafamı karıştırmıştı, içtiğim kahve bir nebze toparlamaya yardımcı oldu.

Bienalin ikinci mekanı Pera Müzesi'ydi. İstanbul'a her gittiğimde bir şekilde yolumu düşürdüğüm bu müzede, Bienal kapsamında 14 eser yer alıyordu. Charles Avery'nin "Ada'nın Sakinleri" adlı yerleştirmesi enteresandı.

Bienal'in üçüncü mekanı Büyükada. Hacopulo Köşkü, Taş Mektep, Anadolu Kulübü ve 'sahil sergi alanı olarak seçilmiş ve dört sanatçının işine yer verilmiş. Ben zaman fukaralığı nedeniyle göremedim; dilerim Bienal kapanmadan tekrar yolum düşer İstanbul'a da izleyebilirim bu eserleri.

"Hoş Geldin Gazi" ve "Abrakadabra"

Pera Müzeden çıkıp İstiklal Caddesindeki Yapı Kredi Kültür'ün müze bölümünde küratörlüğünü Cengiz Kahraman'ın yaptığı "Hoş Geldin Gazi: Atatürk'ün İstanbul Günleri" sergisini gezdim.

Zaman fukarası olmasaydım, bu sergiyi daha detaylı gezmek isterdim.

Galeri bölümündeki Halil Altındere'nin "Abrakadabra" adlı solo sergisinin küratörü Hou Hanru. Sanatçının üç boyutlu yirmi beş işinin yer aldığı sergi izleyiciye tatlı –ve popüler kültüre dair- sürprizler yapıyor.

Gerçekçi -ve bazıları tanıdık kişilere ait- heykellerle ve yerleştirmelerle İstiklal Caddesinin ara sokaklarında geziniyormuşçasına -ve tesadüfen- karşılaşıyorsunuz adeta.

Sergi kapsamında sihirbaz Kubilay QB Tunçer'in 8-12 yaştaki çocuklara ve yetişkinlere ayrı tarihlerde sihir gösterisi yapması da programlanmış.

SALT Beyoğlu: Mutluluk resimlerimiz

Nur Koçak'ın "Mutluluk Resimlerimiz" sergisi, sanatçının 50 yıllık sanat yaşamındaki üretimlerine toplu bir bakış ve SALT'ın iki mekanında sergileniyor. SALT Galata -1'de "Nur Koçak; Önce" alt başlığıyla sergilenen eserlerini zaman fukaralığı nedeniyle göremedim.

SALT Beyoğlu'nda giriş katı dahil üç katta sergilenen sanatçının 50 yıllık sanat yaşamında ürettiği 'mutluluk resimleri'ni görmek çok keyifliydi.

SALT Beyoğlu'nun girişine yerleştirilen "Vitrinler" seçkisinin yarattığı keyifli şaşkınlığın içeride de devam edeceğinden emin çıkıyorsunuz mekanın merdivenlerinden. Ne güzel ki yanılmıyorsunuz da...

Sergiye gitmeden önce, Nur Koçak'ın foto gerçekçilik akımının ülkemizdeki ilk temsilcilerinden olduğu, "Mutluluk Resimlerimiz" sergisinin 1960'lar ile 2010'lar arasındaki desenleri ve resim serilerinden oluşan en kapsamlı sergisi olduğu, serginin adını 1981 tarihli bir seriden esinle adlandırıldığı, kadın dergilerinden Hollywood sinemasına popüler kültürün yaygınlaşması ve Türkiye'deki yansımalarını eleştirel bir gözlemci anlatıcı olarak irdelediği, serginin sanatçının üretimine ayrıntılı bir bakış sağladığına dair bilgilenmek yararlı oldu.

Sergideki "Fetiş Nesneler (1974-1988)", "Nesne Kadınlar (1975-1979)" , "Vitrinler (1989-2019)", "Ebrusan Vitrini (1989-1996), "Cahide'nin Öyküsü (1996-2006)", "Aile Albümü (1979-2012)", "Mutluluk Resimlerimiz (1981)" serilerini sıradan bir izleyicisi olarak yazıyla ifade etmekte zorlanıyorum. En güzeli İstanbul'da olup zaman ayırabilenlerin gidip gezmesi galiba.

ARTER: "Kelimeler Pek Gereksiz"

İstanbul'a, İstiklal Caddesine yolum düştüğünde uğradığım çağdaş sanat sergi mekanı ARTER'de sınırlı sayıda da olsa çok güzel sergiler gezdim.

ARTER'in inşa edildiğini bildiğim yeni binasının bittiğini ve çok iyi sergilerle açıldığını sosyal medyadan İstanbul'a gitmeden hemen önce okuduğumda çok heyecanlandım, sınırlı olan arza maruz zamanım kapsamında mutlaka gitmeliydim.

Gittim, yürüme kapasitemi epey zorlayarak ve epeyce insanı yol tarif ettirerek. Değdi, fazlasıyla. (ARTER''e Pera Müze'den ve Gezi Parkından servis kalkıyormuş oysa...)

ARTER'in 18.000 metrekare kapalı alanı olan muhteşem binası Dolapdere'de.

Grimshaw Mimarlık'ın tasarımı olan binada sadece sergi alanları ve etkinlik alanları değil, yeme/içme alanları ve gereksinim duyulabilecek sair etkinlik alanları da mevcut.

İstanbullular güncel sanat alanında hep şanslıydı biz Ankaralılara göre. Biraz daha fazla kıskanacağız herhalde İstanbulluları.

Sevgili okur; 13.Bienalde sanatçı Magdy'nin "Dünyayı Anlamak İçin 13 Kural" adlı eserindeki "Asla bir şeyi anladığını varsayma, anlamış gibi yapma.

Çünkü senin de aynı bizim gibi bir şey anlamadığını biliyoruz" kuralına kulak asmayarak güncel sanat eserlerini anladığını varsayan/ anlamış gibi yapıp bu satırları yazan kişinin sadece iyi niyetli olduğu biliniz lütfen.

Emin Alper: Kız Kardeşler

İstanbul'u Eylül güneşi ve serinliğinde –biraz daha- keşfederken, üretilen kültür ve sanat güzelliklerini izlerken güzelleştim. Arza maruz zamanımın sınırlılığım nedeniyle gidip göremediğim güzellikleri bir dahaki İstanbul'a gelişime erteledim.

Ancak ben İstanbul'dayken vizyona giren, büyük heyecan ve merakla beklediğim Emin Alper'in "Kız Kardeşler" filmini izlemeyi Ankara'ya dönüşüme erteleyemezdim. İzledim. İhya oldum. Bu güzelim filme her düzeyde emeği geçenlerin yüreğine sağlık. (ŞD/PT)