Perwerde mafê her zarokî ye

Mafê xwendinê yek ji wan mafan e ku bi pere nayê kirîn, ku mirov bikaribe di civakê de bibe ferdekî têr û bikêr..

Li gorî xala 28an a Danezana Gerdûnî ya Mafên Zarokan, her zarokek ji bo ku bigihêje perwerdeyê tê piştgirîkirin û parastin. Perwerdehiya seretayî ji bo hemû zarokan bêpere û mecbûrî ye, bê cudahî.

Li gorî xalên 29-30 ên Danezana Gerdûnî ya Mafên Zarokan, divê perwerdehiya ku ji zarokan re tê dayîn di asta ku pêşkeftina wan herî zêde bike de be. Perwerde bi awayekî ku toleransa zarokan, rêzgirtina ji çanda xwe û çandên cuda re, li dijî cihêkariyê û rêzgirtina ji xwezayê re zêde bike tê organîzekirin. Heger çanda zarokê/î bi xwe ji çanda welatê wî/wê cuda be, di her qonaxeke mafê wî/wê yê pêşketin û perwerdeyê de guh tê dayîn.

Ji bo dewletên ku Danezana Gerdûnî ya Mafên Zarokan îmze kirine ev danezan xwedî cewhera destûrî ye û di nav dewletên ku ev danezan îmze kirine de Komara Tirkiyeyê jî heye.

Xala 42. ya Destûra Bingehîn a sala 1982an bi sernavê "Maf û Erka Perwerde û Hînkirinê" ye. Di xala 42’an de wiha tê gotin: “Tu kes ji mafê perwerde û hîndekariyê nayê bêpar kirin.

Her çiqas mafê zarokan ê perwerdehiyê bi destûra bingehîn hatiye misogerkirin jî, rastiya ku bi milyonan zarok nikarin perwerdehiyê bibînin pirsgirêkeke bingehîn a civakî ye. Zarokên bê xwendin tê wateya paşerojeke bêperwerde. Axaftina li ser zarokên ku hîna di sedsala 21em de nikarin perwerdehiyê bibînin, ji aliyê sosyolojîk ve wek pirsgirêka herî bingehîn a sedsala 21em tê dîtin û pirsgirêkeke civakî ye ku divê ji aliyê civaknasan ve bê lêkolînkirin û divê encamên wê bên nîqaşkirin.

Encamên nexwendina zarokan wiha ne;

• Nikarin bi berhemdar bixebitin.
• Ew nikarin tenduristiya xwe biparêzin.
• Ew nikarin xwe û malbatên xwe baş biparêzin.
• Ew nikarin jiyanek çandî ya dewlemend bimeşînin.

Ev tê wê wateyê ku dê û bavên pêşerojê dê bêperwerde bimînin. Nifşên paşerojê li ser bingehên saxlem nayên avakirin.

Zarokên ku perwerdehiya wan tê astengkirin neçar in ku di tevahiya jiyana xwe de girêdayî kesên din bijîn. Divê hikûmet piştgirî bide fêrbûna her zarokî. Pêşeroja zarokan bi wê ve girêdayî ye. Weke her car, divê em bi qasî ku ji destê me tê piştgirî bidin zarokan di perwerdehiya wan de ji ber ku em dizanin ku "Zarok pêşeroja me ya herî nû ne"

(AO/AY)