İran: Nükleer görüşmeler tekrar başlıyor

*İran nükleer tesisleri. Fotoğraf: IRIB. 

İran'ın baş müzakerecisi Ali Bakeri Kani, hükümetinin 29 Kasım'da nükleer görüşmeler için Viyana'da bir araya gelmeyi kabul ettiğini duyurdu.

Tartışmalar, İran'ın yeni sert cumhurbaşkanının Haziran ayında seçilmesinden bu yana askıya alındı.

ABD, Başkan Donald Trump yönetiminde anlaşmadan çekildi, ancak Washington o zamandan beri anlaşmaya yeniden dahil olmayı düşünebileceğini söyledi.

Biden yönetimi, Viyana toplantısına diğer imzacılar olan İngiltere, Çin, Fransa, Almanya ve Rusya ile katılacağını söyledi.

"Hızlı bir anlaşma olabilir"

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price, İran'ın temsilcilerinin "ciddi" olması halinde hızla bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Ancak ABD'nin Haziran ayında Viyana'da yapılacak altıncı tur müzakerelerin ardından müzakerelerin kaldığı yerden devam etmesini bekleyeceğini de sözlerine ekledi.

İran Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi'nin müzakerelere sert bir yaklaşım sergilemesi bekleniyor.

Anlaşmanın sınırları aşıldı

Batılı ülkeler aylardır İran'ı müzakerelere yeniden katılmaya çağırıyor ve Tahran'ın nükleer ilerlemelerinin şimdi orijinal anlaşmanın belirlediği sınırların önemli ölçüde ötesine geçtiği konusunda uyarıyor.

2015 anlaşmasına göre İran, sivil kullanımları olan ancak nükleer silahlarda da kullanılabilen uranyum zenginleştirmesine kısıtlamalar getirmeyi kabul etti. 

Ayrıca, uluslararası denetimlere izin vermeyi kabul etti. Karşılığında da yaptırımları kaldırdı.

Ancak Trump, 2018'de anlaşmadan çıktı ve yaptırımları yeniden başlattı.

Yaptırımların yeniden yürürlüğe girmesinden bu yana İran, yabancı bankalarda tutulan milyarlarca dolarlık varlığına erişemedi.

İran'ın uranyum oranları

Sadece çok özel bir uranyum izotopu - uranyum 235 - nükleer enerji veya silahlar için kullanılabiliyor.

Nükleer reaktörler genellikle % 3-5 arası saflık seviyesine sahip zenginleştirilmiş uranyum kullanır. Silah sınıfı olarak kabul edilen bir seviyeye ulaşmak için, saflık seviyesinin% 80-90 civarında olması gerekiyor.

Bundan daha düşük konsantrasyona sahip bir nükleer silah oluşturmak hala mümkün, ancak bu durumda silah çok daha büyük, daha ağır ve hareket ettirilmesi zor.

Bununla beraber zenginleştirmenin en zahmetli kısmı% 0-20 arasında - bu seviyeye ulaşıldığında zenginleştirme oldukça hızlı bir şekilde% 90'a çıkabilir..

(PT)