Muhafazakar Parti’de liderlik yarışı: İlk tur, Rishi Sunak’ın

* Fotoğraflar: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv

İngiltere Muhafazakar Partisi'nde sekiz adayın yarıştığı genel başkanlık seçimlerinin ilk turu dün (13 Temmuz) yapıldı.

Başbakan Boris Johnson'ın 7 Temmuz'da parti liderliğinden istifa etmesinin ardından yapılan ilk tur seçimlerde en az 30 milletvekilinin oyunu alan altı aday bir üst tur oylamaya katılmaya hak kazandı.

Buna göre, Johnson'ı istifaya götüren süreçte Başbakan'a tepki göstererek istifa eden ilk isimlerden Maliye eski Bakanı Rishi Sunak, 88 milletvekilinin oyunu alarak seçimin ilk turunu birinci sırada bitirdi.

Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Penny Mordaunt, 67 vekilin oyunu alarak ilk tur oylamayı ikinci sırada tamamlarken Dışişleri Bakanı Liz Truss 50 vekilin oyunu alarak oylamada üçüncü olabildi.

Bir üst tura katılmaya hak kazanan adaylardan Kemi Badenoch 40 oy, Tom Tugendhat 37 oy ve Sella Braverman 32 oy aldı.

Rishi Sunak'ın yerine Maliye Bakanı olarak atanan Iraklı Kürt milletvekili Nadhim Zahawi 25 oy alarak seçim yarışının dışında kalırken Jeremy Hunt da 18 oy alarak ilk turda elenen ikinci isim oldu.

"Destek vererek zarar vermek istemem"

Öte yandan, İngiltere Başbakanı Boris Johnson da Muhafazakar Parti liderliği için hangi adayı desteklediği sorusuna yanıt verdi.

BBC Türkçe'nin haberine göre, Johnson bu soruyu, "Destek vererek hiçbir adaya zarar vermek istemem" şeklinde yanıtladı.

Johnson'ın parti liderliğinden istifası, 24 saat içinde kabinesinden 50'nin üzerinde bakan, bakan yardımcısı ve hükümet yetkilisinin istifası ve Johnson'ın kendisine istifa çağrısının ardından gelmişti.

Süreç nasıl ilerleyecek?

Muhafazakar Parti liderliği için oylamanın ikinci turu bugün (14 Temmuz) öğlen saatlerinde yapılacak. İhtiyaç duyulursa, adayların sayısını ikiye düşürmek için 18 Temmuz'da bir oylama daha yapılacak.

Liderlik yarışında son iki adayın en geç 21 Temmuz'a kadar belirlenmesi öngörülüyor. Ardından ülke çapında yaklaşık 160 bin Muhafazakar Parti üyesi, partinin yeni liderini sona kalan iki aday arasından seçecek. Seçilen aday, aynı zamanda ülkenin yeni başbakanı olacak.

Son oylamanın ardından Johnson sonrası partinin yeni lideri ve Başbakanlık Konutu 10 Numara'nın yeni sakini 5 Eylül'de açıklanacak.

Ne olmuştu?

İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Sağlık Bakanı Sajid Javid, 5 Temmuz 2022'de görevlerinden istifa ettiklerini duyurdu. Javid, sosyal medya hesabından paylaştığı mektupta, artık vicdanen görevine devam edemeyeceğini ve Johnson'a güven duymadığını söyledi.

Sunak ve Javid'in istifa kararlarının ardından 24 saat içinde 50'den fazla bakan ve hükümet görevlisi görevlerinden istifa etti. İstifa eden hükümet yetkilileri ayrıca Başbakan Boris Johnson'a istifa çağrısında bulundu.

Söz konusu istifa kararları, Muhafazakar Parti milletvekili Chris Pincher'a yönelik "cinsel taciz" ve "görevi kötüye kullanma" suçlamaları ile Pincher'ın istifasının yankılarının sürdüğü günlerde geldi.

İngiltere Başbakanlık Ofisi, konuyla ilgili önceki açıklamasında "taciz iddialarından haberdar olunmadığını" belirtmişti. Fakat Başbakan Boris Johnson 5 Temmuz'da bir açıklama yaparak "Pincher hakkında üç sene önce böyle bir suçlamanın kendisine ulaştığını" kabul etmiş, Pincher'a hükümette verdiği görevden dolayı "son derece pişman" olduğunu söylemişti.

İstifa ve istifa çağrılarının kesilmemesi üzerine, Boris Johnson 7 Temmuz'da Başbakanlık Ofisi 10 Numara'nın önünde bir basın toplantısı düzenleyerek Muhafazakar Parti liderliğinden istifa ettiğini, yeni lider seçilene kadar başbakanlık görevine devam edeceğini duyurdu. (SD)